Overdag gaat het goed, maar ’s avonds op de bank kies je voor eten waar je achteraf spijt van hebt. Het lukt je niet om dit stuk van je gedrag te veranderen en het saboteert je gewichtsverlies. Ik bespreek de meest voorkomende oorzaken van dit probleem en de oplossing. Het is heerlijk als je avonden weer van jou kunnen zijn. Een oase van rust waarin je niet aan eten denkt. Deze aflevering, ‘s avonds op de bank overeten, de oplossing, laat zien dat overeten je altijd iets komt vertellen.
Het werkt als een rookmelder. Het probleem zit niet het eten zelf, maar in jouw levensstijl daaromheen: wie je denkt dat je moet zijn.
Blijvend gewichtsverlies begint bij het zien van dat verband. Luister nu.
Je luistert naar Etenslessen, de podcast met Marjena Moll en dit is aflevering 208. Je luistert naar Etenslessen, de podcast over afvallen zonder dieet en het creëren van een geweldige relatie met eten. Mijn naam is Marjena Moll, Ik ben je coach en ik introduceer je graag in mijn Etenslessen waardoor je ontdekt hoe je afvalt zonder dieet en een fantastische relatie met eten creëert. Laten we beginnen.
Hallo, Hoe is het? Hoe gaat het vandaag? What’s happening? Wat gaat er in je om? Ik wil het met je hebben over ‘s avonds op de bank, overeten. Dit is een onderwerp wat zo vaak terugkomt en ik begrijp dat ook heel erg goed waarom dat zo vaak terugkomt. Omdat er een valkuil in zit. Een valkuil die maakt dat je er niet verder mee komt. Dus laten we het daar over hebben. Laten we daar naar kijken en dit onderwerp samen uitpakken. Dit is mijn uitgangspunt. Het eerste inzicht wat ik je daarover wil geven.
Het verwijst naar je levensstijl. Het hangt samen met je levensstijl. En dat is iets waar we vaak aan voorbij gaan. Zeker als ik naar mezelf kijk in de jaren dat ik elke dag wakker werd, alleen maar met dat voornemen van ‘vandaag, gebeurt het me niet.’ Vandaag wil ik absoluut niet overeten en ik me weer herinnerde. Oh ja, bij het wakker worden gisteravond is het weer gebeurd.
Gisteravond ging ik weer de mist in. Waarom verpestte ik het nou weer? Oke oke, nieuwe start, nieuwe dag, nieuwe ronde, nieuwe kansen. Vandaag doe ik het niet.
En waarom gebeurde het toch? Omdat ik niet leerde, niet wist toen nog, dat ik die gebeurtenis daar ‘s avonds op de bank kon bestuderen en herleiden naar wat er overdag gebeurde. En wat ik deed toen ik daar niet verder mee kwam was alleen maar kijken naar dat eten en op wilskracht proberen om dat ‘s avonds niet te doen en te piekeren over wat ik dan had gegeten en dat ik daarvan aankwam en hoeveel ik dan nu woog. En daarover in paniek raken, als dat maar doorging en doorging en ik het niet wist te stoppen en niet wist, ‘moet ik nou gewoon zorgen dat ik helemaal niks meer in huis heb? Maar hoe moet dat dan als anderen iets in huis willen hebben? Moet ik dan gewoon op de één of andere manier die hele keuken zien te vermijden ‘s avonds?’
Ik isoleerde dat moment en pas toen ik ontdekte dat ik mijn relatie met eten kon gaan bestuderen en dat die relatie met eten een afspiegeling was van de relatie met mezelf, toen kon ik een lijntje gaan leggen naar wat er nou overdag eigenlijk allemaal gebeurde, wat ik overdag allemaal dacht, voelde en deed.
En jij stapt misschien zelf nu nog steeds ook in deze valkuil waar ik toen in stapte.
En wat je dan dus doet is alleen maar op wilskracht proberen je gedrag te veranderen.
En dat werkt niet. Gedrag veranderen als je wilt dat dat blijvend is, is iets wat van binnenuit moet komen. En wat van binnenuit komt, begint altijd bij je gedachten, bij je overtuigingen en de gevoelens die je daardoor voelt, die weer de katalysator zijn voor je gedrag.
Dus hoe kan dat eruitzien als je wel dat lijntje legt? Als je wel op zoek gaat naar wat er overdag gebeurt? Ik kan natuurlijk onmogelijk weten wat jij overdag denkt, voelt en doet, maar ik kan je wel een aantal voorbeelden geven van thema’s die heel veel voorkomen. En jou kunnen helpen. Dus waar kunnen we naar kijken? Wat laat zich vaak overdag zien wat je ‘s avonds uitleeft met overeten?
Een eerste voorbeeld is te moe zijn. Te moe zijn. ‘s avonds gewoon te moe zijn en daar niet aan toe willen geven omdat je nog van je laatste uurtjes van de dag wilt genieten, van jouw tijd wilt genieten. En dan kun je zeggen okay, dat betekent dus dat ik of mijn vermoeidheid mag gaan erkennen en zeggen, ‘ja, da’s dan jammer. Maar als je alleen nu nog op kan blijven door te overeten, omdat je daar dan een snelle fix van krijgt en wat energie, dan is de vraag of dat werkelijk is wat je wilt. Of je dan ook nog steeds van je avond geniet hè, Of je daarmee dan krijgt wat je hebben wilt.
En als je niet wilt overeten, dan is het dus misschien interessant voor je, niet misschien, dan is het interessant voor je om te gaan kijken naar waarom maak ik mezelf zo moe? Waarom laat ik mezelf zo moe worden? Te moe worden om nog van mijn avond te kunnen genieten? Wie geloof ik dat ik overdag moet zijn? Welke rol geef ik mezelf? Welke taken geef ik mezelf? Vanuit welke overtuigingen maak ik mezelf zo moe.
Een tweede voorbeeld is onvrede voelen over alles wat overdag niet ging zoals je wilt en daar je nog niet goed toe kunnen verhouden. En daarin speelt perfectionisme heel vaak een rol. Als je erg kritisch bent op de dingen die je doet, wat je lukt, wat je niet lukt, wat je niet afkrijgt, wat beter had gekund. Als je echt bent opgevoed met steeds kijken naar hoe had beter gekund? Wat had je beter kunnen doen? Dan kun je bijna nooit voldoening voelen aan het eind van de dag.
Perfectie komt binnen de kansberekening soms voor, maar dat is incidenteel en de rest van de tijd is er imperfectie. En als je daar slecht mee overweg kan, dan zit je dat zo in de weg dat je het wegduwt met eten ‘s avonds op de bank omdat het ondraaglijk is, omdat je het niet goed kan verduren om de hele tijd geconfronteerd te worden met je herinneringen aan imperfectie en daar onvrede over voelen.
En dit laat dus ook weer zien, verwijst ook weer naar wie denk ik dat ik moet zijn? Waar komt die onvrede vandaan? Wat geloof ik over mezelf en wat geloof ik over een succesvolle dag? Wanneer was mijn dag een succes? En als je maatstaven je daarbij enorm in de weg zitten, is het heel moeilijk om voldoening te voelen in je dagen, om je werkende leven als heel fijn te ervaren. En dan moet je het helemaal hebben van je weekenden. Als er even helemaal niets meer hoeft. Hoewel een echte rasperfectionist ook daar allerlei verwachtingen van zichzelf heeft. Maar hier wordt dus verwezen ook weer naar je levensstijl, naar je overtuigingen, naar jouw normen.
je compenseert de grenzen waar je overdag overheen bent gegaan met een beloning en je hebt een gewoonte ontwikkeld waarin je, en dat zit dan ook weer in je overtuigingen, je hebt een gewoonte ontwikkeld om niet in integriteit met jezelf te blijven, je grenzen niet te respecteren, onvoldoende te luisteren naar jouw waarheid, de waarheid over wat je wil, de waarheid over wat je kan, de waarheid over wat goed voelt, de waarheid over de energie die je hebt, daar ga je overheen.
En wat je aan de binnenkant voelt klopt niet met wat je aan de buitenkant laat zien. Daar zit frictie. Daar zit een discrepantie en die is heel vermoeiend om te dragen. Ik heb dat heel veel gedaan. Wat ik aan de binnenkant voelde was niet wat ik aan de buitenkant liet zien. En dat ophouden is heel vermoeiend. Maar als je ergens bent gaan geloven dat je het dan juist goed doet en dat gedrag een beloning verdient. Dan komt daar dat eten voor in de plaats.
Je bent niet in integriteit, met je energie, met jouw waarheid, met jouw ideeën. En dat beloon je later omdat je zegt, ‘hey, het was weer pittig vandaag, maar ik ben heel trots op je. Je hebt een beloning verdiend hier’ en ik zie daar in alleen maar misverstanden en people pleasen. En ook natuurlijk een misverstand overeten gebruiken als een beloning. Eten als je geen honger hebt en als je het doet om te compenseren dat je tegen je eigen integriteit ingaat en dus niet in integriteit bent. Dan is daar ook nog eten boven op gooien een trap na. Geen beloning maar een trap na.
En ik ben er groot voorstander van dat je eten en jezelf belonen uit elkaar haalt. Die twee hebben helemaal niets met elkaar te maken wat mij betreft, omdat ze jouw fijne relatie met eten en het gewicht wat je wilt hebben enorm in de weg kunnen zitten.
Het is één van de dingen die je in Etenslessen echt loslaat en helemaal van los komt. Mijn waarheid werd is dat de enige waarachtige beloning is het zien van jezelf en jezelf waarderen. Hey, ik zag wat je daar deed. Dat was fantastisch. Hey, ik zag jouw intentie vandaag. Ik zag jouw inspanning. Ik zag het werk wat je in de schaduw deed, wat niemand kon zien, wat niemand weet. Maar ik was erbij. Ik zag het. En ik ben zo trots op je.
En Ik ben trots op je. Ik zie je dat. Dat is z’n beloning. Dat is een waarachtige beloning. Eten kan dat nooit voor je doen. Eten kan alleen kortstondig genot geven. Als je geen honger hebt, gaat het alleen over genot of over uitchecken. En dat is geen beloning. Dat is niet de beloning waar je werkelijk naar verlangt. Anders zou je ook niet zeggen, ‘ik wil van dat overeten ‘s avonds af’, toch? Dus dat laat zien dat het niet je ware verlangen is. Je ware verlangen is die waardering voelen. En die kan alleen maar bij je gedachte vandaan komen.
Dus zie hoe al deze voorbeelden allemaal verwijzen naar je gedachten. Daar komt blijvend gewichtsverlies vandaan.
Dit voorbeeld is ook een hele krachtige. Komt ook heel veel voor. Blij zijn dat het overdag heel goed ging met eten en daar zoveel spanning over opbouwen dat je juist overeet.
Als je last hebt van dieetmentaliteit he, dat bijhouden hoe het met eten gaat. Altijd weten hoeveel je weegt, of je aan het aankomen bent of aan het afvallen bent en hoeveel dagen het nu al goed gaat met eten. Of hoeveel dagen het al slecht ging met eten, Een bepaald gewicht willen vasthouden, daaronder willen komen. Alles wat jouw relatie met eten lineair maakt. En zwart wit maakt. Daar zit dieetmentaliteit in. En als je eenmaal hebt geleerd om te denken in kilo’s en calorieën en punten en schema’s en protocollen en jezelf tot een project maken en je lichaam tot een project maken, zodra je daarin bent gestapt en die neurale paden eenmaal hebt gebouwd in je hoofd, heeft het even tijd nodig om daar weer los van te komen.
In dat proces, zolang je dat proces nog niet hebt doorlopen en daar nog niet los van bent, hou je overdag bij hoe het met eten gaat. En als je dan overdag niet overeet en je bent langs een paar moeilijke momenten gekomen, misschien dat ontbijt of dat tussendoortje wat je niet hebt gepakt of die lunch waarbij je op tijd bent gestopt met eten of alleen hebt gegeten omdat je daadwerkelijk voelde dat je lichaam behoefte had aan brandstof. Dan kun je voelen: het lukt, het lukt. Oh, dit wordt misschien een goede dag. Dit wordt misschien een goeie dag. Hoor je het zwart wit maken? Goeie dag, slechte dag. Dit wordt misschien een goede dag. Als deze dag me lukt, dan. Dat.
Creëert spanning. En dat kan juist maken dat je zo bang bent dat het misgaat. Dat dat oerbrein denkt Ha, er is iets aan de hand en het heeft met eten te maken. Het heeft met voedsel te maken. Dat kan maar één ding betekenen er is te weinig voedsel of er dreigt te weinig voedsel. En ineens voel je genotzucht. Juist een verlangen naar eten. Juist een verlangen naar eten. Je fixeert je op dat wat je nou juist niet wilt doen, onbewust, totdat dat zo ondraaglijk wordt dat dat verlangen voor jou het overneemt.
Het voelt alsof het jou overneemt. Dat is in werkelijkheid niet zo, maar je weet nog niet hoe je daartoe verhoudt. En dus begin je te denken oh, ik hou het niet meer, ik kan dit niet. Het is te krachtig. Oh jee, dit gaat dadelijk mis. Ik ben bang dat dit misgaat En die spanning loopt nog verder op. En ineens heb je de beslissing genomen om te eten. Dit voorbeeld gaat puur over dieetmentaliteit en nog niet weten hoe je dat loslaat, waardoor je overdag heel veel spanning opbouwt.
En ook dit is iets wat we helemaal oplossen in Etenslessen, omdat je dat natuurlijk nodig hebt. Die oude relatie met eten die op dieetmentaliteit gebaseerd is, die van jou een project maakt en van eten een project maakt en die alles zwart wit maakt. Goed of fout, gelukt of niet gelukt of het gaat weer mis of je hebt een terugval.
Dat hele narratief, dat hele verhaal. Heeft een heel nieuw, fris idee nodig. Een heruitvinding, een heruitvinding van jouw relatie met eten van jouw mogelijkheden daarin. Wat jij daarin voor jezelf kan creëren en het vertrouwen bouwen dat je dat kan, dat. Dat doen we in Etenslessen en dit is een voorbeeld van overeten, ‘s avonds op de bank waar veel mensen in het programma mee stappen en waarin we dan ontdekken dat dit eronder zit, die dieetmentaliteit. Nog een voorbeeld.
Ik hoor je nu denken ah, dat ben ik. Dit komt ook heel veel voor. En ik? Ik kon ze allemaal afvinken. Ooit. Ja, dus ik. Ik weet precies waar we het over hebben. Ik herken dit.
Als je gewend bent om aan te staan, de hele tijd aan te staan omdat je niet goed weet hoe je in je lichaam bent, zonder afleiding. In je eigen gezelschap met jezelf. Als je niet weet hoe je die verbinding maakt, maar gewend bent om bij jezelf weg te blijven door jezelf aldoor bezig te houden, ook gevoed door het idee dat jouw waarde gekoppeld is aan je productiviteit.
Wat heel erg in onze cultuur zit hè? Maak je nuttig, gebruik je tijd nuttig. Dit is zonde van je tijd. Dit was zonde van je dag. Lummelen, luieren, niksen, niets doen. Dat heeft het patriarchaat ons ooit geleerd. Dat is slecht. Ledigheid is des duivels oorkussen. Maar binnen onze 24 uurs economie is dat model achterhaald. Is dat idee achterhaald En het haalt niet het beste in jou naar boven. En als je gewend bent om je waarden nog te koppelen aan je productiviteit en je moeite hebt om in je lichaam te zijn, bij jezelf te zijn, in contact met jezelf te zijn, dan blijf je bij jezelf vandaan. Door je nuttig te maken, door je te concentreren op zorgen dat je steeds alles afkrijgt.
Ah, je zit nu. Dan gaan we mooi opsommen wat je straks nog moet gaan doen, waardoor je denkt nou, weet je, dan doe ik dat nu maar alvast, want dan krijg ik het misschien nog af ook, want dat is nog zo veel. En als je stopt en gaat zitten. En zegt, ‘en nou is het klaar.’ Want ik kan niet meer of nu is klaar, want het is inderdaad allemaal af of nu hoeft het even niet meer omdat je binnen je normensysteem nu daadwerkelijk je rust hebt verdiend en je gaat zitten en je probeert te landen in je lichaam en je merkt dat het je niet lukt.
Je voelt een onrust in je opkomen. Je wordt heel onrustig en ongedurig en dat heb je ooit gekoppeld aan iets te eten pakken.
En ook dat is iets wat je in Etenslessen ontwikkelt die wat ik noem bodyfulness. Mindfulness is het observeren van wat je denkt. Stil worden, observant worden van je gedachten. De observant worden van de sensaties in je lichaam noem ik bodyfulness. En in het creëren van blijvend gewichtsverlies. En die volgende versie van jouw worden. Jezelf opnieuw uitvinden en je relatie met eten opnieuw uitvinden betekent dat je deze vaardigheid ontwikkelt. Je kan heel goed landen in jezelf, met jezelf zijn. Je hoeft niet jezelf aldoor bezig te houden met een volgende taak.
En hier zit trouwens ook vaak generationeel trauma in. Wat je ouders je hebben geleerd omdat hun ouders dat hun weer hebben geleerd. Stroop je mouwen op alsof het leven bevochten moet worden. Er is altijd dat volgende probleem waar we ons over moeten buigen en we moeten naar oplossingen zoeken. Hé, alle hens aan dek, die stand zeg maar.
De rol die jij als laatste had voordat je ging zitten op de bank. Soms is dat je ouderschap. Wie je voor je kinderen wil zijn en wie je voor je kinderen wilde zijn of voor je kind wilde zijn, strookte niet helemaal met wat je daadwerkelijk op dat moment voelde, omdat je als volwassene niet al je emoties bij je kind wil neerleggen. Er zijn dingen die je voor jezelf houdt en in het schakelen van oké, die rol is nu klaar, ik mag nu loslaten. Of het loslaten van de rol van je werkende zelf, je professionele zelf. Misschien heb je nog in een rol gezeten daarin.
Ook in onze professionele rol zijn er soms stukken die we bewust achterhouden, omdat ze niet passend zijn voor het kader waarbinnen je functioneert op dat moment. En in het schakelen naar weer helemaal van jezelf zijn noem ik het maar even. Je schakelt naar weer helemaal van jezelf mogen zijn en het loslaten van de rol waar je het laatst in zat. Dat schakelen ben je ooit met eten gaan combineren, want eten maakt het heel makkelijk. Eten ontspant, eten geeft een gelukzalig gevoel. Eten is fijn, dus dat loslaten wordt gemakkelijk gemaakt door te eten. En je weet nu nog niet hoe je die schakeling maakt van de rol die je het laatst hebt bekleed. Waar je het laatst voor koos naar weer helemaal van jezelf mogen zijn, hoe je dat doet zonder eten.
En daar waar dat naar je levensstijl verwijst, kun je soms zien dat je nog iets uit te zoeken hebt in wie je denkt dat je wel of niet mag zijn in die rol waar we het nu over hebben. Want die rol als je daar goed naar gaat kijken en zoals we in mijn programma dat doen, daar gedachtenwerk over doet, dan kom je er soms achter dat je perfectionistische of irreële ideeën hebt over die rol. Dus wie je denkt dat je moet zijn, hoe je moet komen opdagen in die rol en wat daarin wel en niet geoorloofd is. Of hoe jij gelooft dat je daar continu in tekortschiet.
En dan in het schakelen naar weer helemaal van jezelf mogen zijn, kom je dan van ver. Omdat er veel is opgehouden. Vastgehouden. Wat eigenlijk niet helemaal strookt met een diepere waarheid over die rol. Dus je gelooft nog in een aantal misverstanden over die rol en die misverstanden, die draag je terwijl je in die rol bent. En dan, als je er weer helemaal van jezelf mag zijn, is er veel om los te laten. Meer dan eigenlijk nodig is. Omdat je nog niet in contact bent met de diepere waarheid over die rol en je nog in een aantal misverstanden gelooft.
Ik weet natuurlijk niet welke je herkent. Misschien herken jij ze ook allemaal, net zoals ik indertijd ze allemaal herkende. Maar misschien zitten er ook een aantal niet tussen. Als ik nog langer was gaan voorbereiden had ik er zo nog vijf kunnen bedenken die jij kan gaan ontdekken, als je besluit om het overeten wat je ‘s avonds op de bank doet niet langer te isoleren als een op zichzelf staand probleem en dan alleen maar te rumineren over je gewicht en over dat eten. En of je het nou niet in huis moet hebben of wel in huis moet hebben of aan je huisgenoten moet vragen om niet meer te eten, ‘s avonds op de bank om die conversatie los te laten. En de link te leggen naar je levensstijl.
Wat je allemaal gelooft, wat je daardoor voelt en wat je daardoor doet. En hoe dat verband houdt met dat overeten ‘s avonds op de bank. En ik zie steeds duidelijker hoe culturele normen je hier zo in de weg kunnen zitten. Dat maakt het zo waardevol om jezelf opnieuw uit te vinden. Om te besluiten dat je jouw relatie met eten opnieuw gaat uitvinden. Omdat het dit allemaal voor je naar de oppervlakte gaat brengen en werkbaar maken.
Zodat dat blijvende gewichtsverlies wat je wilt, en die fijne relatie, die stabiele relatie met eten die je wilt, waarin je ‘s avonds helemaal niet meer aan eten denkt, helemaal niet bezig bent met eten omdat er niets gecompenseerd hoeft te worden.
Omdat je daar geen spanning over hebt opgebouwd.
Al die voorbeelden die ik net heb genoemd omdat dat allemaal is opgelost en jij dan jouw avonden weer terug hebt. Zo voelde dat indertijd voor mij. Ik heb mijn avonden weer terug. Het is een ontspannen tijd en tijd om lekker te lezen. Om in de afbouw te gaan. Om te genieten, mooie gesprekken te voeren of lekker muziek te luisteren. Of om wat te scrollen. Wat je ook wilt met jouw avond. Je wordt daarin niet gehinderd door verlangen naar eten. En dat is echt een oase van rust. Maar die oase van rust is gebouwd op alles wat je hebt veranderd in jouw levensstijl overdag.
En dat maakt het zo rijk, zo waardevol. Blijvend gewichtsverlies gaat over jouw relatie met eten en jouw relatie met eten gaat over jouw relatie met jezelf en al die ideeën die ik nu net in vogelvlucht voorbij heb laten komen. En er zijn er nog zoveel meer. En ze zijn uniek voor jou. Want de vaardigheden die je te leren hebt in blijvend gewichtsverlies en het creëren van een fijne, stabiele relatie met eten, die zijn voor iedereen gelijk. De principes van mijn formule zijn voor iedereen gelijk. De vaardigheden die je daar in ontwikkeld zijn voor iedereen gelijk, maar het verhaal wat erachter zit is voor iedereen uniek. Daarmee is jouw reis dat opnieuw uitvinden van jouw relatie met eten voor jou uniek.
En het haalt daarmee het beste in jou naar boven. Zodra je die conversatie opent en breder gaat kijken dan alleen dat overeten zelf, maar die link gaat leggen naar je levensstijl, naar jouw ideeën en overtuigingen, gevoelens en gedrag, dan vind je jezelf opnieuw uit. En het is zo mooi. Het is zo fijn, zo’n heerlijk gevoel als je kan zeggen,’ ha, nu zie ik het. Dat overeten kwam mij de hele tijd iets vertellen. Het trok aan m’n mouw. En het wilde me iets laten zien. Het wilde me iets over mezelf leren.
En nu heb ik niet alleen dat gewicht wat ik wil en die fantastische relatie met eten waar ik naar verlangde en heerlijk mijn avonden weer terug. Een oase van rust. Uren waar ik mee kan doen wat ik wil zonder dat ik een verlangen naar eten hoef te bedwingen of te managen. En dat allemaal omdat het nu klopt. Klopt aan de binnenkant. Ik ben veranderd. Mijn relatie met eten is daarmee veranderd en mijn gewicht volgde mij daarin. Mijn lichaam volgde me in die verandering, in die ontwikkeling.’
Oké, ik hoop dat je nu een aantal voorbeelden hebt gegeven die bij jou wat lampjes laten branden, die je helpen. En als je dieper wil doorpakken, als je met mijn methodiek die volgende stap wil zetten, dan is het volgende wat je nu kan doen je aanmelden voor mijn wachtlijst. Want in mijn aankomende training in november nodig ik je dan uit en laat ik je zien hoe dat opnieuw uitvinden van jezelf eruitziet. En hoe we dat gaan doen. Oké. Ik ben er volgende week weer. Fijne dag!