Afl. 217 Overeten omdat iemand iets zegt wat je raakt.

Iemand zegt iets wat je raakt en niet veel later stop je eten in je mond. Je weet dat je geen honger hebt, maar reageert op die opmerking. Het is een patroon dat je graag wilt doorbreken en daar help ik je in deze aflevering ‘overeten omdat iemand iets zegt wat je raakt, mee.

Ik geef je de stappen van een prachtige oefening, die tijdens de feestdagen (met meer mensen en eten om je heen) misschien goed van pas komt. Dit is wat ik weet: overeten komt je altijd iets vertellen. Met behulp van deze oefening kom je daar meer over te weten.

---

Wat je ontdekt:

• Hoe je een patroon van overeten kan doorbreken als iemand iets zegt wat je raakt.
• Waarom je in die situatie naar een uitlaatklep zoekt in eten.
• Hoe je de situatie in je voordeel gebruikt en eten optioneel maakt.

---

 

Transcript Afl. 217 Overeten omdat iemand iets zegt wat je raakt.

Je luistert naar Etenslessen, de podcast met Marjena Moll en dit is aflevering 217. Je luistert naar Etenslessen, de podcast over afvallen zonder dieet en het creëren van een geweldige relatie met eten. Mijn naam is Marjena Moll. Ik ben je coach en ik introduceer je graag in mijn Etenslessen waardoor je ontdekt hoe je afvalt zonder dieet en een fantastische relatie met eten creëert. Laten we beginnen.

Hallo, hoe is het? Hoe gaat het met je? Ik heb zo’n fijne les voor je! Ik blijf deze week nog even bij dat thema eten, feestdagen, familie, mensen zien. En dat doe ik onder andere omdat voor de meesten van ons dat overeten ooit is ontstaan, thuis, in je gezin van herkomst en als je met heel veel eten om je heen diezelfde mensen weer ziet en dan ook vaak weer in de familiedynamiek van toen met elkaar stapt, in meerdere of mindere mate, kan dat een enorme uitdaging zijn. En ik heb zo’n fantastische hack voor je. Ik noem het maar even een hack, omdat het een oefening is die je kan doen in die situatie.

Nadat iemand iets heeft gezegd wat jou heeft geraakt. Iets waarvan jij, als je daar je beste vriend of vriendin vertelt, zij meestal tegen je zeggen: jee, wat een rotopmerking! Dat is wat die goede vriendin die zegt: echt, zei ze dat, zei die dat? Jee wat een rotopmerking. Nou ik begrijp het helemaal. Dat!

En wat netter verpakt zou ik dan zeggen: als iemand je raakt.

Je bent in een situatie waarin iemand je raakt en dan geef ik je even die omstandigheid waarbij je zegt: maar ik blijf daar wel zitten en ik laat het gebeuren. En ondertussen is daar die salontafel waar al dat eten op staat. Ik ben geraakt. En vertel jij me maar, Marjena Moll wat ik dan doe.

En dat ga ik doen, want ik kan je hier zo goed mee helpen. And I have been there. Echt lieverd, ik ben er geweest. Zoveel. Ik begon met overeten toen ik nog thuis woonde. Bij mij thuis kon niemand in het gezin zijn emoties reguleren. Dat had toen nog geen naam. Ik ben dat op een gegeven moment gaan romantiseren. Bij ons thuis is het een chaos, bij ons thuis mag alles. Bij ons thuis is het heel onconventioneel. Ja, heel mooi verpakt. Maar het was gewoon een opvoeding waarin niemand zijn emoties kon reguleren. En dat had wel degelijk een negatief effect op je vorming en op je relatie met eten. Want dat werd mijn reddingsboei, dat werd mijn toevluchtsoord en het gevecht met eten wat daaruit voortvloeide vond zijn oorsprong in die gezinsdynamiek.

Dus om dat te kunnen corrigeren voor mezelf heb ik moeten leren: hoe ben ik tussen die mensen met heel veel eten om me heen voel ik wat daar bij te voelen valt zonder overeten.

En de oefening die ik je hier ga geven, daarvan wil ik vooraf tegen je zeggen: laat de uitkomst los. Maak de oefening op zich, het enige wat ertoe doet. Want elke oefening in coaching die je gebruikt om die te koppelen aan de prestatie van niet overeten, die belast de oefening en die maakt het lastig voor je om echt daadwerkelijk in het moment zelf bij die oefening te zijn, bij die ontwikkeling te zijn. Wat er gebeurt is dat je eigenlijk onbewust al bezig bent met: en nu moet ik dan dus daarna niet overeten. En zodra die agenda er insluipt, kan de oefening zelf al niet meer zo heel veel voor je doen.

Dus je hebt het hier gehoord van mij, gratis en voor niets…haha..Als je een oefening doet met jezelf om je relatie met eten te ontwikkelen, laat het dan niet over de uitkomst gaan en wat er daarna met eten gebeurt, maar alleen over de oefening zelf.

Ja, mijn kerstkadootje voor jou dit, deze oefening.

En als je iets voor mij terug wil doen, als je mij wilt bedanken, als je blij bent met deze podcast en die podcast je helpt, neem dan alsjeblieft een paar minuten de tijd om mijn podcast een review te geven. Dat kan op Spotify. Dat kan in Apple Podcasts. Vogel uit hoe je dat doet. Je kan je ook abonneren op mijn podcast in Apple Podcast en geef hem vijf sterren.

Dat zijn vijf sterren voor mij die zo waardevol zijn. Die mij helpen om de podcast te verspreiden, onder de aandacht te kunnen brengen, daar meer mensen mee te kunnen helpen en de mensen die dolgraag in Etenslessen zouden willen stappen Etenslessen te kunnen laten vinden. Dus als je iets voor mij terug wilt doen, neem dan alsjeblieft vandaag een paar minuten de tijd om mij een vijf sterren review te geven en als je daar iets bij wilt schrijven, hartelijk welkom! Heel fijn! Daar ben ik ontzettend blij mee. Is voor mij een heel groot cadeau, dus je doet me daar een heel groot plezier mee.

En deze oefening is nu voor jou!

Ik heb deze oefening gebaseerd op een concept wat ik uit het boeddhisme heb opgepikt en boeddhisten hebben het veel over compassie. Het concept van compassie en het idee dat we allemaal één zijn. Ons ego separeert ons. Ons ego zegt: ik ben hier en jij bent daar en ik moet zorgen dat jij mij niet te kort doet of domineert. Ik moet mij bewaken, mij beschermen, mijn imago beschermen en ik ben niet verbonden met jou. In spiritualiteit zeg je: alles is energie, alles is één. En verzacht dat idee van dat ego, wat altijd zo bang is om tekort te komen. Alsof het jij tegen mij is, Jij tegen de wereld. In liefdevolle eenheid is dat er niet.

Ook wel non-dualiteit genoemd.

Nou, wat ik vanuit dit principe heb gebruikt voor de hele concrete situatie van in gezelschap zijn en iemand zegt iets wat je raakt, wat jou pijn doet. Wat je dan kan doen terwijl er heel veel eten om je heen staat en jij niet wilt weglopen uit de situatie maar daar bent. En daarmee zeg ik niet dat je nooit moet weglopen uit een situatie. Absoluut niet. Ik zeg alleen als je besluit om niet weg te lopen uit de situatie en misschien ook omdat je dichtklapt, Misschien ook omdat je bevriest, Misschien omdat je jezelf klein voelt worden of voelt dat je boos wordt en dat niet kwijt kan omdat je dat niet durft of geen teksten hebt of je alleen maar heel erg opgelaten voelt omdat dit niet mensen zijn met wie je de intieme verhouding hebt om dat uit te spreken.

Wat je redenen ook zijn, je merkt dat je bent geraakt. En je uit dat niet. En er staat wel heel veel eten voor je neus. Wat er meestal gebeurt is dat je eet om weg te duwen wat je voelt, om weg te duwen wat je zou willen zeggen als je geen filter had. Maar dat is niet aan de hand. Dus wat kan je nou doen? Wat kan je nou doen?

Ik geef je de stappen.

De eerste stap is erkennen dat je bent geraakt. Oeh, dit raakt mij. Auw. Dit doet pijn. Oh, nu voel ik ineens iets gebeuren. Ik voel mezelf nu klein worden. Ik voel mezelf nu. En Ik voel me opgelaten. Ik weet me geen houding te vinden.

Opmerken dat je bent geraakt is iets wat je aan de binnenkant doet, bij jezelf. En hoe meer je daar contact mee kan maken, en ondertussen kan je gewoon doorgaan met een gesprek en aanwezig zijn. Aan de binnenkant ben je wat anders aan het doen. Aan de binnenkant ben je aan het ontvangen dat je bent geraakt. Wees daarbij en voel hoe zich dat in je lichaam manifesteert. Wat is de sensatie van geraakt zijn? Merk je dat je het heet krijgt? Of merk je dat je verstrakt? Merk je dat je een ‘zie je wel, ik wist dit wel’ gevoel krijgt van spanning, boosheid of: zie je wel, ik word niet gezien. En je klein voelen en verwaarloosd voelen.

Wat het ook is. Wat is de sensatie daarvan in je lichaam? Elke emotie kent zijn eigen manifestatie in je lichaam. Als ik getriggerd ben in trauma en angst, angst voor agressie, dan worden mijn armen slap. Ik kan ze nog steeds bewegen, ik kan er alles mee doen, maar de sensatie ervan is dat ze van gummi worden. Ze zijn slap. Het is een heel vervelend gevoel, maar ik ben er heel vertrouwd mee. Kan het heel goed aanwijzen.

Dus dat is voor jou de eerste stap.

Herkennen dat je geraakt bent en dan aftasten: waarom is dat zo naar? Hoe manifesteert zich dat in mijn lichaam? Krijg ik het koud, Krijg ik het warm? Verkramp ik? Verstrak ik? Gaat mijn hartslag omhoog? Wat gebeurt er? Wat gebeurt er met mijn ervaring ook van tijd? Gaat ineens de tijd sneller? Vertraagt het? Je sensatie beleving van de ruimte verandert vaak ook. Soms merk je dat je gaat staren. Onderzoek hoe geraakt zijn zich manifesteert in jou.

En dan is de volgende stap, de interessante vraag: wat raakt mij hier zo?

En een onderdeel van geraakt zijn is vaak de verrassing, de verbazing. Hoe kan de ander nou zo doen? Hoe kan je dit nou tegen me zeggen? Of waarom zeg je dit nou tegen haar of hem? Je weet toch dat dit gevoelig ligt of wat het ook is. In de ervaring van geraakt zijn zit vaak een element van verbazing, van verontwaardiging, van oh, ik zou zoiets nooit doen, Waarom doe je dit? Dat stuk wil je hierin meenemen bij die vraag: wat raakt me hier zo?

Het antwoord daar ga je wat mee doen. En terwijl je dit aan het doen bent, gaat het gesprek en alles om je heen gewoon door. Dat is zo mooi ervan. Het geeft je namelijk ruimte om, ondanks dat je ogenschijnlijk machteloosheid ervaart. Ik kan nu niet weg. En ik weet niet wat ik moet zeggen. Ik weet niet wat ik moet doen. Nu heb je iets te doen. Nu heb je iets te zeggen. En het gebeurt allemaal binnen de intimiteit van de relatie met jezelf.

Dus er is van alles buiten om je heen wat er gebeurd. En hiervan binnen ben jij ondertussen iets anders aan het doen. En niemand die zich daarmee kan bemoeien of je dat kan ontnemen. Dit is van jou. Het is heel fijn, het geeft je autonomie. Dus wat raakt me hier zo? Waarom raakt me dit?

En nu komt het mooie stuk van de boeddhisten.

Als iemand je raakt met wat ze zeggen of doen en je gaat er wat boven hangen en je vraagt je af dat wat die ander nu zegt of doet, waar komt dat mogelijk vandaan? Welke eigenschap zit daar onder? En wat je dan misschien kan zien is dat iemand een oordeel heeft op dat moment en een oordeel uitspreekt. Een oordeel waarvan jij denkt: hoe kan je het zeggen? Tactloos. Respectloos. Er wordt een opmerking gemaakt. En jij kan zien: dit is een oordeel. Dus je hebt het nu niet meer over de opmerking op zich, maar je labelt de opmerking en je kan zien dat het label wat je het geeft oordeel is, wat dan in die non-dualiteit van we zijn allemaal één en alles is energie de kans is, dat je aan jezelf vraagt: kan ik erkennen dat ik ook oordelen heb?

Wat niet wegneemt dat jij dit oordeel misschien niet zou hebben of wat die ander daar zegt, nooit zou zeggen dat wat jij daar ziet als zo tactloos iets is wat jij nooit zou doen. Het gaat er om dat jij kan herkennen: kan ik zien dat ik ook oordelen heb. Niet op die manier, niet in deze vorm, maar ik heb ze wel. En dat kan je dan altijd, zal je merken, herkennen.

Dan is de volgende vraag: kan ik nu in deze situatie, je bent nog steeds in die oefening, kan ik nu liefde voelen voor het deel in mij wat oordelen heeft.

En vaak gaat het om iets wat bij jezelf wat in de taboesfeer zit, wat je niet zo makkelijk kan liefhebben in jezelf. Dus hier heel eerlijk worden, naar jezelf en kijken: heb ik dit ook? Doe ik dit ook, niet in die vorm maar doe ik dit ook? Heb ik dit ook?

Dan zal je zien dat het antwoord ja is en dat je daar nog moeite hebt om van jezelf in te houden, om met compassie naar jezelf in te kunnen kijken. Het zit in je schaduw, Het is een stuk van jezelf wat je niet zo kan waarderen. En daar en dan met liefde kijken naar dit stuk in jezelf waar je moeilijk van kan houden, liefde daarnaartoe sturen, met compassie naar kijken en kunnen zeggen: oh, dit stuk van mezelf vind ik moeilijk, kan ik moeilijk naar kijken, maar ik heb het wel. Ik ben het wel.

Kan ik hier nu in dit moment een handreiking doen naar dit stuk in mezelf en zeggen: ook met inbegrip van dit, het hebben van oordelen, wil ik van je houden. Wil ik onvoorwaardelijk van je houden. Dit mag jij ook zijn. Iemand die oordelen heeft. Dit mag jij ook zijn. Ik wil het onderdeel laten uitmaken van mijn liefde voor jou. Alles mag daarin onderdeel uitmaken van wie je bent. Niets wijs ik af of keur ik af. Je mag iemand zijn die ook oordelen heeft. Dat je daar probeert zorgvuldig mee om te gaan. Is iets anders. Het gaat er alleen om: kan ik dit herkennen? Heb ik dit ook? Doe ik dit ook? Niet in die vorm. Maar heb ik dit ook? Heb ik deze eigenschap ook?

En als je daar compassie voor kan beoefenen, in dat moment, verzacht er iets in je.

En het is niet alleen omdat je die autonomie voelt. Je bent geraakt, maar nu ineens geen slachtoffer meer. Je gebruikt het om een oefening in compassie te doen met jezelf. Wat dan de laatste stap is in deze oefening, zonder dat je dit hoeft uit te spreken of er iets mee hoeft te doen, is niets anders dan voor jezelf de vraag stellen: als ik compassie kan voelen voor deze eigenschappen in mij, kan ik dan ook compassie voelen voor deze eigenschap in de ander?

Het is daarbij belangrijk dat je niet meer nadenkt over de opmerking op zich, want die leidt je af. Dat is ruis op de lijn. Je hebt het getild naar het niveau van de eigenschap. Heb ik die eigenschap ook? Ik ga er anders mee om, niet in die vorm. Maar heb ik die eigenschap ook? Kan ik daar compassie voor voelen? En kan ik dan ook compassie voelen voor die eigenschap in de ander?

Wat de uitkomst ook is, het geeft je je autonomie terug.

Je hebt iets te doen. Je bent niet alleen maar aan het ondergaan wat er gebeurt. En binnen daar waar jij jezelf nog geen stem kan geven waarvan je niet weet hoe je omgaat met de situatie, is dit iets wat je aan de binnenkant met jezelf kan doen. En het is zo bevrijdend. Het geeft je zoveel ruimte om er gevolg aan te geven en niet alleen maar te ondergaan wat er in de kamer gebeurt, maar voor jezelf daar iets mee te kunnen doen. En het maakt een verschil van dag en nacht. Het is een prachtige oefening waarmee ik niet het gedrag van een ander vergoelijkt of goedpraat of zegt dat je niet de kamer uit moet lopen of grenzen stellen. Eerder naar huis gaan. Daar kan van alles over gezegd worden en op gecoacht worden. En misschien geeft dat hele andere perspectieven en beslissingen.

Maar binnen een situatie waarin je zelf geen stem kan geven, durft te geven, ondergaat wat er gebeurt omdat je weet, misschien soms ook: als ik hier nu iets van zeg, dan ontstaat er een situatie die nog veel minder wenselijk is. Dan is dit iets wat je kan doen en daarmee verwerk je de trigger. Verwerk je het geraakt zijn en wordt het van jou. Dat is zo mooi ervan. Het is niet meer iets wat een ander jou aandoet. Jij doet er iets mee wat je van jou maakt. En jij hebt daarin alle ruimte en autonomie. Jij bepaalt. En dat is zo bevrijdend. Zo fijn.

En dan is dat eten niet meer die reddingsboei die je nodig hebt omdat wat je niet verwerken kon, dat wat je geen plek kon geven, te verdoven en zoet te houden met eten.

Zo goed. Zo goed. Zo’n rijke oefening. En dit is een oefening die natuurlijk niet alleen relevant is met kerstdagen, feestdagen en familie, maar in elke situatie bruikbaar kan zijn. Ik heb heel vroeger veel communicatietraining gedaan met jonge advocaten die stage lopen in advocatenkantoren en ze kwamen zo vaak met situaties die ze wilden oefenen met een patroon, een stagebegeleider die echt communicatief niet het beste in je naar boven haalt en zo intimiderend en dominant kan zijn. En kortaf en veeleisend. En daarin kan je dat ook voelen.

Er zijn zoveel situaties waarin je kan merken: hier kan ik mij nog niet goed toe verhouden. Als je een situatie tegenkomt waarin je je niet goed kan verhouden tot het gedrag van een ander wat je raakt, heb je hier een speelveld waar niemand aan kan komen, wat helemaal van jou is en waarin jij bepaalt. En dit is het laatste wat ik erover zal zeggen.

Als je die eerste stap naar jezelf doet, oké, ik ben nu geraakt, kan ik voelen hoe zich dat manifesteert in mijn lichaam? Welke betekenis geef ik het? Waarom raakt mij dit? En je dan die vraag stelt aan jezelf: welke eigenschap laat zich hier zien? Drammerigheid, oordelen, wat het ook is. Kan ik zien waar ik zelf soms drammerig ben, kan ik zien waar ik zelf oordelen heb?

Als je merkt dat je die vraag wel kan beantwoorden, bevestigend kan beantwoorden, maar je daar geen compassie voor kan voelen, niet bij die liefde kan, het niet kan incorporeren in jouw liefde voor jou.

Dan weet je dus: ah, dit kwam het mij aanwijzen.

De waarde van geraakt worden door deze opmerking is omdat het mij laat zien dat ik hierin nog iets in mijzelf radicaal afwijs. En daarom is mijn weerstand op wat hier gebeurt ook zo groot. En daarmee, en dat is zo fijn ervan, is het weer opnieuw toch iets van jou en komt het je wat brengen. 

Ben je geen slachtoffer, maar komt het jou iets brengen en laat het jou iets zien waarvan je nu weet oké, pijnlijk, maar het laat mij dus zien. Het onthult voor mij waar ik mezelf nog afwijs en dat is altijd van waarde en daar kan ik iets moois mee doen. Daar kan ik voorwaarts mee en naar gaan kijken en van gaan onderzoeken waarom ik dat afwijs. Zo goed, zo goed.

Dit is zelfcoaching.

Nou. Ga dit doen en ik wens je evengoed heerlijke dagen. Misschien is het allemaal helemaal niet aan de orde en zeg je: oh Marjena, we hebben alleen maar zo gelachen. Het was zo’n feest. Iedereen was zo lief voor elkaar. We hebben heerlijk bijgepraat. Bij ons nooit spanning in de lucht. Echt verrukkelijk. Een warm bad. Bless you darling! Heerlijk voor je. Want dat is het natuurlijk ook genoeg. Je weet waarom we het hier over hebben omdat het over dat overeten gaat. Oké, ik hou van jou. Ik ben er volgende week weer. Bye.