Wat is dieetmentaliteit, waarom is het een probleem zijn en hoe kom je ervan af? Het zijn vragen die ik in deze les voor je beantwoord. Je wilt niet dat de manier waarop je gewicht verliest ten koste gaan van je geestelijke gezondheid. Toch wordt daar in onze dieetcultuur nog veel aan voorbij gegaan en dat is niet zonder gevolgen. Daarbij kan het je ook nog belemmeren in het behalen van je doel. Zie je calorieën of punten als je naar een stuk taart kijkt? Dan is deze les, waarom dieetmentaliteit niet werkt, voor jou.
Je luistert naar Etenslessen, de podcast met Marjena Moll en dit is aflevering 193. Je luistert naar Etenslessen, de podcast over afvallen zonder dieet en het creëren van een geweldige relatie met eten. Mijn naam is Marjena Moll, Ik ben je coach en ik introduceer je graag in mijn Etenslessen waardoor je ontdekt hoe je afvalt zonder dieet en een fantastische relatie met eten creëert. Laten we beginnen!
Hallo, Hoe is het? Hoe gaat het met je? Met mij gaat het goed. Ik zat net heerlijk in de tuin met mijn marketing VA die niet zo lang geleden naar Portugal is verhuisd. En ze is nu tijdelijk hier, want ze is tante geworden en ze is bij de familie op bezoek en het was voor ons een gelegenheid om elkaar ook weer in het echt te zien en niet alleen in Zoom calls. En het was leuk. Het was heel gezellig en fijn om te connecten en te merken hoe ikzelf aan het groeien ben in mijn rol als leidinggevende.
Ik heb nooit de ambitie gehad om een leidinggevende te zijn en ik merk dat ik daarin zoveel oude, beetje archaïsche ideeën had over wat ik dacht dat het zou moeten betekenen en hoe ik dat altijd heb geassocieerd met autoriteit zijn of autoritair zijn en dat absoluut niet willen. En daardoor ook maar dat hele leidinggeven uit de weg gaan. Omdat ik ergens onbewust geloofde dat ik dan lelijk moet gaan doen…haha
Dat is gelukkig ook helemaal niet hoe ik t nu doe. En ik ben zo aan het ontdekken hoe effectief ik kan zijn als leidinggevende op een manier die samenwerkend is, opbouwend is en tegelijkertijd transparant en lerend. Waarin ik ook eerlijk ben en zeg wat ik goed vind, wat ik niet goed vind. Waarom niet? Waarom wel, hoe ik het hebben wil en daar in zichtbaar te zijn. En het interessante vind ik, is dat daarin een stuk zit in mij wat ik tegenkom, wat nog zo wil hangen aan people pleasen en daardoor eigenlijk liever maar helemaal geen relatie aangaat. Want zodra ik een relatie aanga en ik ga people pleasen kan ik niet meer helemaal eerlijk zijn.
Maar vanuit het idee van een leider zijn, leidinggevende zijn en andere mensen aansturen, rammelde dat nog. Daar zat nog een innerlijke onzekerheid van maar hoe doe je het dan als je niet twee vriendinnen bent die samen vanuit een gelijke positie iets met elkaar creëren? Maar hoe doe je dat als jij de leidinggevende bent en de ander de medewerker? En die positie, je bent wel gelijkwaardig aan elkaar als mens, maar je positie is niet gelijk. Jij geeft leiding. En wat betekent dat?
En ik denk dat ik ergens nog heel erg last van dat idee van The Devil Wears Prada. Weet je wel? Dan moet je een cold heart bitch zijn die eist, veeleisend is en koud en hard en alleen op de inhoud en niet op de relatie. Maar hoe ben je dan nog op de relatie en hoe ben je op de relatie zonder te people pleasen? Dat, en daarin ben ik enorm aan het groeien merk ik. En het voelt heel goed en heel fijn. En t leuke is dat ik daar dan met mijn medewerker ook heel leuk over kan praten. Dus we groeien samen in onze rollen. Dat is niet waar deze aflevering over gaat. Dit was een zijspoor, dat weet je wat mij bezighoudt.
Toevallig gaf ik in Etenslessen in mijn programma vanmorgen een workshop over het ontwerp wat je wilt creëren voor jezelf voor je vakantie en de plek die je eten wilt geven in je vakantie. En hoe vakantie vieren eruit ziet als je overeten en eten om voor jezelf te zorgen, als je dat uit elkaar haalt? En waar zit dan het eten voor je plezier in? Hoe ziet dat er uit? Hoe kan dat eruit zien? En één van de dingen die daar in bovenkwam borrelen, waar mensen tegen aanlopen is nog een stuk dieetmentaliteit en ik realiseerde me dat ik het daar lang niet meer over heb gehad hier in de podcast. En het is zo’n waardevol onderwerp, zo’n belangrijk onderwerp dat ik daar een les over wil maken voor je en dit onderwerp met je bespreken.
Die drie vragen wil ik voor je beantwoorden. Die allereerste dieetmentaliteit, wat is dat? Mentaliteit is een manier van denken. Dat is de betekenis van mentaliteit, een manier van denken en dieetmentaliteit is een manier van denken waarbij jouw relatie met eten wordt gedomineerd door dieetregels. En de mensen die in mijn programma zitten. Die willen een fijne relatie met eten creëren waarin ze niet afhankelijk zijn van dieetregels.
Dat dieetregels passen voor hun niet in een fijne relatie met eten, een relatie waarin ze het gewicht hebben wat ze willen. Dus blijvend gewichtsverlies realiseren, maar niet langs de restrictie van extern opgelegde regels. Dit mag je hebben, dit niet. Zo doe je het goed, zo doe je het fout. Als je dit hebt gedaan, was het een goede dag. Als je dat hebt gedaan was het een slechte dag. En het lastige met een dieetmentaliteit is dat die meestal in de loop der tijd is ontstaan door het volgen van diëten waarbij de regels van al die diëten, en dan heb ik het niet alleen over restrictieve regels, dus regels die gaan over calorierestrictie waarbij je schema’s volgt, punten telt, calorieën telt.
Maar ook levensstijl diëten, levensstijl diëten vertellen je niet dat je maar zoveel calorieën mag eten. Maar levensstijl diëten vertellen je hoe je optimaal voor je gezondheid zorgt en wat je kan eten om je gezondheid te bevorderen en welk voedsel jouw gezondheid belast en ondermijnt. En die regels kunnen ook in je hoofd gaan zitten als do’s en don’ts. En het is voor perfectionisten en meer presteerders absoluut een struikelblok. Eenmaal dat artikel gelezen waarin je goed is uitgelegd waarom je niet te veel van dit mag binnenkrijgen of waarom je juist meer van dat zou moeten eten.
Als je dat niet doet, als je niet doet wat je daarover hebt geleerd, voel je je schuldig, voel je gespannen, Heb je het idee dat je het verpest en niet goed doet. En de mensen mijn programma willen dit loslaten en een fijne relatie met eten creëren. Maar de erfenis van de diëten die ze hebben gevolgd zit nog in hun. Ze hebben last van hun dieetmentaliteit, een manier van denken die gedomineerd wordt door die dieetregels die ze niet meer kunnen vergeten. En als je dat herkent heb je ook last van dieetmentaliteit. En dan ben je dus niet actief een dieet aan het volgen waarbij je ook helemaal gecommitteerd bent aan die regels. Maar het is een manier van denken die in jou is gaan zitten, die je eruit wil hebben en die je als belastend ervaart.
Een manier van denken waarbij jouw relatie met eten wordt gedomineerd door dieetregels. En waarom is het belangrijk om hiernaar te kijken? Waarom kan je hier last van hebben? En hoe kan een dieetmentaliteit jou ondermijnen en belemmeren in het creëren waar je naar verlangt? Blijvend gewichtsverlies. Een fijne, stabiele, ontspannen relatie met eten. Waarom werkt dat? En waarom gaat dat zo moeilijk samen? Waarom is dat als olie en water? Waar bijten die twee elkaar?
Dit is wat ik zie. Op het moment dat je misschien denkt oeh, hier heb ik trek in. Maar er gaat direct een stem in je op die jou van commentaar voorziet en zegt: maar daar zitten wel veel calorieën in. Of dit heb je gisteren nog gegeten. Hier mag je niet te veel van eten. Wat je dan voelt is aan de ene kant verlangen. Ah, dit lijkt me lekker! Ah, hier heb ik zin in! Tegelijkertijd voel je: maar eigenlijk mag dat niet. Het mag niet. Het is slecht als ik dat doe. T Is de verkeerde keuze als ik dat doe. En de frictie tussen die twee. Aan de ene kant verlangen en aan de andere kant verbod. De spanning tussen die twee maakt dat je het eigenlijk al niet meer goed kan doen.
Je doet het niet, maar je voelt dat de vrijheid van je keuze is ontnomen en je baalt. Je mag dat ene ding niet hebben en je doet het niet, maar het blijft in je hoofd hangen. Het blijft zeuren onder de oppervlakte als een restrictie. Je bent ergens beperkt en het bevalt je niet. Je hebt je gehouden aan dat gebod.
Dit is slecht voor je. Je hebt het niet gegeten. Maar ergens onder de oppervlakte voel je een beperking die je in de weg zit. Je vindt het vervelend. En als je het wel eet dan merk je weer dat je er niet echt van hebt kunnen genieten omdat die stem die zegt dit zou je niet moeten doen, dit heb je gisteren al gegeten, hier kom je van aan. Dit is zoveel punten, zoveel calorieën.
Omdat je zit te wachten op een klik op een voldoening, op een genieten. Maar dat genieten komt maar niet, hoeveel je er ook van eet door die dieetmentaliteit die de ervaring als het ware voor je heeft besmet. Dus je kan geen kant op. Doe je het niet, krijg je die calorieën weliswaar niet binnen, maar je voelt een onvrede. Doe je het wel overeet je er misschien op of je geniet er niet van, of beiden. Dus er is hoe dan ook sprake van onvrede.
Wat je hiermee kan doen is dus onderzoeken voor jezelf, dat is mijn eerste uitnodiging voor je. Waar herken je dit? Wanneer kom je dit tegen en wat is het effect ervan? Wat is het effect daarvan? Want uiteindelijk ben je die diëten natuurlijk ooit gaan volgen omdat je een bepaald resultaat voor jezelf wilde creëren. Misschien wilde je alleen maar stoppen met overeten en wilde je dat je zoiets van ik stop veel te veel rommel in mijn lijf, ik wil dat dat stopt. Ik wil me nu gewoon eens echt gaan committeren aan een andere levensstijl. Of je wilde gewicht verliezen en je bent een pad gaan bewandelen van beperking, calorierestrictie, punten tellen, wat dan ook.
Helpt het jou? Hoe creëer je daadwerkelijk waar je naar verlangt? Krijg je het gewicht wat je hebben wilt? Merk je dat je gewichtsverlies blijvend is? Is daar stabiliteit? Of is het iets wat je continu moet volhouden, waarbij je continu moet opletten? Dus aan de ene kant vraag ik aan je ben je dat gewicht inderdaad kwijt en heb je vertrouwen dat dat gewicht niet meer terugkomt? Voelt dit stabiel wat je nu hebt? En aan de andere kant vraag ik aan je wat is de kwaliteit van jouw relatie met eten?
Als je een kind hebt, hoe zou je dan de relatie die je nu met eten hebt, zou je die willen doorgeven, zou je zeggen: doe op deze manier, want dit voelt zo fijn. Ik gun je van harte dat je hier oud mee wordt. Dat dit is wat jij dagelijks voelt en dat dit is wat jij dagelijks denkt. Zou je t willen doorgeven? Gun je t een ander? En als je geen kinderen hebt, gun je het je beste vriend of vriendin. Gun je t je moeder? Is dit wat je zou willen voorleven? Doorgeven?
En hoe gaat het met je gewicht? En als je merkt onderaan de streep hou maar op, ik weet genoeg. Nee, absoluut niet. Ik krijg niet het resultaat wat ik wil en het resultaat wat ik heb, als ik het heb, voelt niet stabiel, voelt niet als mijn nieuwe normaal, dat nieuwe gewicht en mijn relatie met eten voelt ook niet goed. En je kan zien dat er een duidelijke link is met je dieetmentaliteit dat er altijd ergens op de een of andere manier jouw keuzes met eten dat daar een lading op zit.
Het is altijd beladen, er is altijd commentaar, Er is altijd een score die wordt bijgehouden. En als je kan zien dat die jouw relatie met eten erodeert, dat die armoedig wordt, onder spanning staat, dat er niets voor jou in te genieten valt omdat er altijd die meetlat is die aan het bijhouden is of je het goed doet of niet goed doet. Dan weet je dat jouw dieetmentaliteit je niet helpt. Je niet helpt, niet van toegevoegde waarde is en niet opbouwend is, jou niet helpt om te bouwen aan de relatie met eten waar jij oud mee wilt worden. En het is één van de allerbelangrijkste redenen waarom ik deze podcast maak.
Omdat dieetmentaliteit doorspekt zit in onze dieetcultuur. En nog steeds onder de camouflage functioneert van positief, toegevoegde waarde. Kom dit doen jongens en meisjes. Kom maar door nieuwe lichting jongens en meisjes, Ga dit maar doen. Ga punten tellen, ga calorieën tellen. Ga jezelf vertellen wanneer je het goed doet en wanneer je iets fout doet. Het is een horror, zou ik willen zeggen die je geen jonge geest toewenst.
Ik wil dat onze dieetcultuur verandert en dat we onze collectieve ideeën over gewichtsverlies en onze relatie met eten aanpassen. Dit is niet onschuldig. Dit is niet onschuldig en kan heel schadelijk zijn voor de geestelijke gezondheid van jonge mensen. En daarin heb ik een hele uitgesproken mening. En mijn podcast is een bijdrage die ik wil leveren aan het veranderen van onze dieetcultuur. Onze collectieve ideeën over gewichtsverlies en vitaliteit, gezondheid. En ik vind dat de kwaliteit van onze relatie met eten minstens net zo belangrijk is als onze lichamelijke gezondheid. En het één mag niet ten koste gaan van het ander. Gewichtsverlies, ook al zegt de dokter tegen jou je hebt diabetes twee, er moet 25 kilo af. Jouw lichaam is op dit moment niet gezond.
Dan vind ik het zo belangrijk dat het pad wat jou wordt aangereikt waarmee jij die 25 kilo gaat verliezen en je lichaam, de chronische ontsteking, die laaggradige ontsteking die daar in actief is, dat die wordt opgeruimd op een manier die voor jou geestelijk gezond is en een bijdrage levert aan jouw geestelijke gezondheid. En ik weet dat beiden voor je mogelijk zijn. Je hoeft niet te kiezen tussen het één of het ander en veel van de remedies die hierin worden aangereikt zijn nog steeds ondermijnend voor je geestelijke gezondheid.
Dan zijn er nog legio mensen die geen overgewicht hebben, maar wel last hebben van een dieetmentaliteit en wiens geestelijke gezondheid daarin onderdrukt staat en onder lijdt. En de jonge mensen de generaties na ons, daarvan wil ik dat zij weten, net zoals er op een op een fles met bleek ook een plaatje staat niet drinken. Gevaarlijk. Doe dit niet. Zo wil ik dat restrictie ook wordt gevlagd als risicovol voor je geestelijke gezondheid. Ik heb daar een hele uitgesproken mening over.
Oké, even een stapje terug hoor, Maak het weer wat lichter. Ja dus als je hebt kunnen zien dit is niet van toegevoegde waarde in mijn relatie met eten, dan kun je een volgende stap gaan zetten en dan heb je je dieetmentaliteit kunnen herkennen. Je hebt kunnen zien wat die onderaan de streep voor invloed heeft op je gewicht en op de kwaliteit van jouw relatie met eten. En dan is mijn volgende punt dit.
De reden dat je dieetmentaliteit nog bestaat is omdat je ergens zoekt naar houvast. Je denkt dat jouw relatie met eten niet aan jou kan worden overgelaten, jou niet in handen kan worden gegeven zolang er geen regels zijn die jou vertellen wat je wel en niet moet doen. Daarom ben je dat dieet ook ooit gaan volgen omdat je dacht blijkbaar kan ik dit niet zelf. Blijkbaar weet ik niet hoe ik mijn verlangen naar eten moet bedwingen. Ik moet mij gewoon committeren aan een plan en ik wil in de eerste plaats voor je aanreiken dat je uitstekend in staat bent om een fantastische relatie met eten te creëren en het gewicht wat je hebben wilt langs een andere route.
Want. En nu komt mijn laatste punt. Er zijn redenen waarom je ooit bent gaan overeten. Overeten veroorzaakt overgewicht. En overeten heeft te maken met meerdere factoren. Hoe jouw brein reageert op voedsel. De mate waarin dat in jouw genotzucht kan activeren. Dat is één ding, daar wil je je bewust van worden en dat wil je leren begeleiden. Niet ieder mens is daar hetzelfde in. We hebben allemaal een ander neurologisch, biochemisch profiel en jij zit misschien hoog op de schaal van genotzucht.
Jouw brein kan mogelijk snel genotzuchtig worden van voedsel. Dat wil je leren begeleiden. Begeleiden, niet onderdrukken met calorierestrictie. Begeleiden is iets anders. En dat is een deel van de houvast die je zoekt. Een ander deel gaat over emotie eten. De mate waarin je, als je een brein hebt wat gevoelig reageert op voedsel, je eten bent gaan gebruiken om jezelf af te leiden van lastige emoties of jezelf bent gaan belonen. Je lekker bent gaan voelen met eten.
Dat is vaak één van de dingen die in de zomervakantie weer een rol spelen als je vakantie gaat vieren. Dus dit stuk, het begeleiden van je genotzucht, het begeleiden van je emotionele leven en dan het vormgeven van de relatie met eten die jou hierin ondersteunt en overeten weten scheiden van zelfzorg. Dat is het werk wat voor je ligt.
Dat is wat je in mijn programma komt creëren. En wat ik in deze les voor je wil laten zien is dat ik zeg: ja, het klopt, je hebt een zekere houvast nodig. Je hebt begeleiding van jezelf nodig, maar restrictie en dieetmentaliteit hebben je niet opgeleverd wat je daarvan had verwacht. En als je kan zien dat het netto onderaan de streep jouw relatie met eten ondermijnt en je ook niet ondersteunt in het blijvende gewichtsverlies waar het je uiteindelijk om te doen is.
Niemand zegt Hey, ik wil tijdelijk gewichtsverlies, ik wil afvallen, een kilo of zes en daarna ook weer aankomen. Iedereen wil blijvend gewichtsverlies en dat vraagt om een andere conversatie. Dat vraagt om een andere creatie. Want de dingen die je vandaag doet, worden je gewoontes van morgen. Dus als je niet oud wilt worden met menu’s, als je niet oud wilt worden met punten tellen, als je niet oud wilt worden met een beloningssysteem waarin je eten gebruikt om jezelf blij te maken of af te straffen, dan is dat ook niet wat je vandaag wil doen, want dat wordt je gewoonte van morgen. De redenen waarom je ooit bent gaan overeten opruimen is de route naar blijvend gewichtsverlies.
Het brengt je niet naar die plek waar je daar contact mee kan maken, waarin je die redenen boven water kan krijgen en jezelf beter kan leren kennen. dieetmentaliteit houd je aan de oppervlakte en vertelt je alleen maar dit mag je wel, dat mag je niet. Zo doe je het goed, zo doe je het fout en daar leer je jezelf niet mee kennen. Daarmee krijg je niet in beeld hoe jouw relatie met eten los van die dieetmentaliteit, voor dat die dieetmentaliteit ontstond, eruitzag. En wat je daarin nodig hebt om te kunnen creëren waar je naar verlangt.
Op gegeven moment heb je die fijne relatie met eten gebouwd. Je hebt m staan en je nieuwe gewicht is je nieuwe normaal. En dat is natuurlijk ook de bedoeling waar je op inzet als je gaat voor blijvend gewichtsverlies. Als je gaat voor blijvend gewichtsverlies, wil je niet met jezelf afspreken. Okay, dit is als een zak stenen die ik op mijn rug sjouw en waarvan ik zeg: en nou volhouden de rest van mijn leven. Natuurlijk niet. Precies zoals in een relatie. Een liefdesrelatie die goed voelt, die ben je ook niet aan het volhouden. Dan is de relatie die je liever wilt veranderen of uiteindelijk afscheid van nemen.
En dat is een meetlat die ik hier voor je neerleg, waarvan ik zeg dat mag je verwachten. En er zijn nog steeds zoveel mensen die denken dat slank worden en blijven een commitment is van eindeloos volhouden, de druk kunnen dragen van volhouden op wilskracht. Want ieder pondje gaat door het mondje en als je het maar graag genoeg wilt, dan lukt het je ook.
Dan word ik toch afgespiegeld als lui, als vraatzuchtig, als iemand die gewoon een lekkerbek is en een zoete kauw en nou eenmaal heel erg van eten houdt, terwijl we in werkelijkheid praten over jouw profiel, jouw neurofysiologische profiel en de mate waarin jij aangaat van voedsel en waarin je nooit hebt kunnen leren hoe je dat begeleidt.
En als je eenmaal weet hoe je dat begeleidt en hoe je emoties en eten weer uit elkaar haalt, dan heb jij op een gegeven moment die fijne relatie met eten staan en ben je niets aan het volhouden. Maar is jouw relatie met eten juist een vangnet in je leven. Een plek waar je kan landen. En een plek waar je stress kan verwerken zonder dat je overeet. Een plek waar je vakantie kan vieren zonder dat je overeet. En het hele jaar door slank zijn zonder dat je iets moet vol houden of je verlangen naar eten moet bevechten. Dat is voor je mogelijk. Ik vind zo belangrijk dat je dat ziet. Zo belangrijk dat je dat weet. Oke, dieetmentaliteit. Laat dit idee bezinken. Kijk ernaar en besluit of je een andere route wilt kiezen. Ik ben er volgende week weer. Bye.