Je wil graag stoppen met overeten, maar je vindt altijd een goed excuus om die beslissing uit te stellen naar morgen. Het is een patroon waar ik jarenlang last van had. In deze les ‘Excuses voor overeten oplossen’ geef ik de inzichten waarmee je dit patroon kan doorbreken. Het is interessant om te beseffen dat de excuses die je verzint allemaal goed kunnen zijn. Je kan ze volledig rechtvaardigen. De vraag is dan ook niet of ze goed of slecht zijn. De vraag is wat een excuus aan je onthult en hoe je daar je voordeel mee doet. Als je vandaag een doorbraak wil in het oplossen van overeten, ligt de bal op de stip!
Jij hebt waarschijnlijk excuses om te eten als je geen honger hebt. Ik had er talloze. En die excuses laten iets interessants zien, iets wat jou kan helpen om jouw relatie met eten te ontwikkelen. Om overeten op te lossen, het gewicht te verliezen wat je kwijt wilt en daarmee in het verlengde daarvan, in het verlengde van het veranderen van jouw relatie met eten, ook zelf te veranderen.
Want die fantastische relatie met eten wordt uiteindelijk een fantastische relatie met jezelf.
En de excuses die je aan jezelf geeft om te mogen eten als je geen honger hebt, laten de lessen zien die voor jou van waarde zijn om die volgende versie van jezelf te worden, om die fantastische relatie met jezelf te krijgen.
Gisteren was ik toevallig in een situatie waarin ik mezelf voorheen absoluut een excuus had gegeven om te eten zonder honger. En het was best een spannende situatie, een chaotische situatie. We kregen een telefoontje. Mijn zoon was met zijn vriendin naar de eerste hulp gehold. Ze wist niet wat er met haar aan de hand was, maar ze had allerlei klachten die heel zorgelijk waren. Wij wilden zo snel mogelijk naar het ziekenhuis om ze tot steun te zijn en te helpen en spullen te brengen die ze nodig hadden.
Dus we gingen in volle vaart naar het ziekenhuis en eenmaal daar liep het gelukkig allemaal goed af. Maar het werd een hele lange middag met heel veel wachten. En zoals dat gaat in zo’n situatie, omdat je alles uit je handen hebt laten vallen, moet er ook het een en ander georganiseerd worden. De honden moesten op een gegeven moment eten.
We hebben uiteindelijk besloten om op te splitsen. En ik ben met mijn schoondochter in het ziekenhuis gebleven totdat zij ontslagen werd en naar huis mocht. Dit was typisch een situatie waarin ik voorheen mezelf een excuus had gegeven om te mogen eten.
Het soort eten waarvan ik ook achteraf denk: waarom deed je dat nou? Was dat nou nodig? En een ziekenhuis, een chaotische, spannende situatie was bij uitstek een situatie waarin ik mezelf een heel goed excuus kon geven om naar het cafetaria te gaan en een koek te halen of iets uit een trekautomaat te halen en chocomel te drinken. Warme chocomel met suiker.
En als dat dingen zijn die ik zou willen eten en ik daar helemaal achter sta en achteraf nog steeds blij ben met die keuze, is het natuurlijk helemaal prima. Die Etenslessen die ik hier met je deel in deze blog zijn bedoeld om jou te ondersteunen in het ontwikkelen van jouw relatie met eten. Ik laat je zien hoe je overeten oplost en hoe blijvend gewichtsverlies werkt. En een van de dingen die je tegenkomt als je wilt stoppen met overeten, zijn alle excuses die je zelf geeft om te eten terwijl je geen honger hebt. Om dingen te eten waarvan je achteraf denkt: hier is mijn lijf niet blij mee en hier ben ik eigenlijk zelf ook niet blij mee.
Een ziekenhuis, een chaotische situatie, een spannende situatie, is een situatie waarin ik een excuus hoorde in mezelf om te mogen eten. Maar voor mij gingen mijn excuses niet alleen over negatieve situaties, niet alleen over spannende situaties met negatieve emoties, maar ook positieve situaties met positieve gevoelens. Mijn excuses om te eten als ik geen honger had gingen over beide. En de mensen die ik coach in mijn programma komen dat ook tegen. Ze komen ook excuses tegen die zowel gaan over positieve gevoelens als negatieve gevoelens.
Kijken we nu bijvoorbeeld naar de positieve kant, dan kun je misschien herkennen dat je jezelf vertelt: ik heb het zo goed gedaan vandaag. Het gaat deze hele week al zo goed met eten. Dit kan nu wel. Dit mag nu wel. Of: ik heb zo’n fantastische week gehad met mijn werk, met mijn gezin, met de dingen die ik deed. Ik wil dat vieren en nu dit eten. Dus dan hoor je jezelf excuses geven om te eten die als een beloning naar je toe komen. Een excuus om iets te vieren met eten.
En aan de negatieve kant hoor je jezelf dan vaak zeggen: vandaag kwam er zoveel op me af. Het was zo’n gekkenhuis. Het was zo’n chaotische dag of we zijn zo geschrokken van de situatie. Dit was zo moeilijk. Nu was het even te veel gevraagd om goed voor mezelf te zorgen. Nu koos ik ervoor om…
Wat interessant is aan je excuses is dat ze vaak zo slim zijn, zo goed aansluiten bij alles wat jou kan verleiden om te eten. Jouw excuses zijn echt maatwerk. Op precies het juiste moment laat dat deel van jou, wat eten altijd een goed idee vindt, van zich horen en weet heel goed aan jou te verkopen op dat uitgelaten, feestelijke moment: eet wat. Of dat donkere moment waarin je het moeilijk hebt: eet wat.
En wat ik interessant voor je vind, is dat juist jouw excuses het moment laten zien, in jou, waarop je voor ontwikkeling kunt kiezen. Als je je excuus aanneemt, als je het van jezelf koopt, dat excuus, en erin meegaat, dan blijf je wie je bent. En dan blijft jouw relatie met eten ook zoals die is. Daar op die plek, in die situatie, blijf jij zoals je nu bent en blijft jouw omgang met eten zoals die nu is. Dus jouw excuus herbevestigt eigenlijk wat je nu al doet, wie je nu al bent en hoe jouw relatie met eten nu is. Alles blijft hetzelfde. Er gaat niets voor je veranderen.
En dat is natuurlijk interessant. Aan de ene kant kun je zeggen: dit is heel voorspelbaar. Als ik me laat verleiden door dit excuus, blijft alles bij het oude. Maar ik kan ook op deze vork in de weg kiezen voor het onbekende pad. En als ik mezelf daar nieuwsgierig naar maak, kan ik ontdekken wat daar op mij wacht. Wie word ik als ik in die situatie niet eet?
En dat kom je tegen zowel aan de positieve kant als aan de negatieve kant. En van die positieve kant denken we: waarom zou ik daar willen vluchten voor mezelf? Waarom zou ik mezelf daar willen saboteren? Ik voel me toch lekker. En ik ben toch trots. Ik ben toch blij. De dingen gaan toch fijn. Waarom zou ik dat ondermijnen met overeten? Daarom trap ik er ook in, omdat ik denk dat dat op dat moment heel onschuldig is.
Maar dit is wat daar gebeurt: je hebt een tolerantie, een bepaalde capaciteit voor geluk, trots, tevredenheid, je lekker voelen. En het is niet alleen de mate waarin je zelf kunt toestaan om dat te voelen, maar ook de duur waarin je zelf kunt toestaan om dat te voelen.
Mijn moeder is een prachtig voorbeeld van een beperkte tolerantie voor geluk. En ik heb volledige toestemming van mijn moeder om het hier over te hebben met je. Ze vindt het prachtig. Ze is volledige supporter van zichzelf als proefkonijn hier bespreekbaar laten maken. Dus ik ga hier nergens buiten een boekje. Maar als ik met mijn moeder praat over dingen die goed gaan, fijn zijn, leuk zijn, dan kan ze dat maar heel kort verdragen. Daarna zoekt ze naar een haakje om het allemaal weer wat af te kunnen buigen naar iets om ons zorgen over te maken, om opnieuw te gaan probleem denken, om opnieuw terug te zakken in: er zijn dingen die overwonnen moeten worden. Dan heeft ze haar plafond, haar tolerantie voor positieve gevoelens bereikt en dan moet ze weer wat terug naar beneden.
En als er op dat moment niet een probleem daadwerkelijk gaande is in de familiesfeer of in haar eigen leven, dan haalt ze er wel iets bij uit het wereldnieuws en dan begint ze na een paar minuten vanzelf ineens over de klimaatverandering, over de ontbossing, over het leegvissen van de zeeën, de bio-industrie. Ze haalt er iets bij wat de stemming weer wat dimt. En dat is omdat ze dan gewoon aan haar plafond zit van hoe lang ze tolerant kan zijn voor het voelen van positieve emotie. Interessant, hè?
Diezelfde ondergrens van negatieve emotie, jouw tolerantie voor negatieve emotie, is er ook. Dus je hebt een plafond voor je positieve emotie en je hebt een tolerantie in beperkte mate voor negatieve emotie. En dan wil je daarvan weg. Dan wil je terug, afbuigen en niet meer voelen wat je daar aan die onderkant voelt.
En wat je gaat helpen om die fantastische relatie met eten te bouwen waar je niet meer over piekert en overeten eigenlijk helemaal uit je systeem te krijgen, zodat je zoals ik gisteren echt ongemakkelijk, droge mond, warme jas, tas op schoot, eindeloos wachten urenlang, alles uit mijn handen laten vallen, bezorgd zijn, om daar te kunnen zijn zonder naar zo’n trekautomaat te lopen, zonder een koek te gaan halen, zonder te zoeken naar warme chocomel met suiker, is de tolerantie die ik heb ontwikkeld voor ongemak.
En als ik nu terugdenk aan die vork in de weg die ik daar eerder ben tegengekomen, toen ik voor het eerst op dit pad ging van het oplossen van overeten en ik in een situatie zoals deze in een wachtkamer moest wachten op een uitslag in een spannende situatie en het ongemak van daar onvoorbereid naartoe hollen, alles uit je handen laten vallen.
Wat ik daar ontdekte als ik alles bij het oude liet en ging overeten, is dat ik tijdelijk kon vergeten wat ik daar voelde, mezelf kon zoet houden met iets te eten en daarna thuis ontregeld was. Want ik had niet alleen alles uit mijn handen laten vallen, maar ik was ook uit integriteit met mijn lichaam gaan eten en natuurlijk juist dat voedsel gaan zoeken wat mij een fix kon geven, waar mijn lichaam dan ook weer van ontregeld raakt en waar ik ook weer een oordeel over had.
Toen ik besloot om mijn capaciteit voor negatieve emotie op te rekken en te verkennen, stond ik voor die vork in de weg, kwam dat deel in mij naar voren wat eten altijd een goed idee vindt, met een prachtig excuus om te mogen eten. En koos ik voor het onbekende. Koos ik ervoor om nieuwsgierig te worden en mezelf te leren kennen zonder overeten, in een dergelijke situatie.
En wat ontdekte ik daar? Dit gaat over het ongemak van niet weten. Niet weten waar je aan toe bent. Niet weten waar mijn schoondochter aan toe is. En wat dat betekent voor mijn zoon en voor hun. Niet weten hoe we tot een goede oplossing gaan komen, daar die dag, maar ook misschien voor de lange termijn, het onbekende en mij verhouden tot het onbekende. En hoe waardevol is het om iemand te worden die zich goed kan verhouden tot het onbekende. Want dat kom je natuurlijk meerdere keren in je leven tegen. In zoveel situaties.
En als je altijd moet eten om te vergeten dat je het lastig vindt om om te gaan met het onbekende, dan kun je niet krijgen wat je hebben wilt. Je kunt als mens niet groeien, je wordt hier niet vaardig in, in je verhouden tot het onbekende. En je kunt niet eten in integriteit met je lichaam. Je blijft overeten, je blijft daar ontevreden over, je blijft teleurgesteld in jezelf en je bent niet vaardig in je verhouden tot het onbekende.
Dus, als je wilt stoppen met overeten, weet dan dat zodra je een excuus in jezelf hoort om het toch te mogen doen, een heel goed en verleidelijk excuus, weet dan dat je op die vork in de weg staat. Weet dan dat je daar kunt doen wat je altijd al deed. En blijven wie je bent, blijven wie je altijd al was, de onvrede over overeten in je leven houden in een dergelijke situatie. Of jezelf nieuwsgierig maken, en nu komt het, je capaciteit voor ongemak, of aan de bovenkant vreugde en geluk en trots en al die positieve gevoelens, iets oprekken.
Je kunt altijd nog terug naar overeten. Het gaat erom dat je in dat experiment stapt van je capaciteit wat oprekken. En dan ontdekken, jezelf nieuwsgierig maken naar wat daar voor jou te ontdekken valt en hoe dat keer op keer opnieuw bij je terugkomt als een vaardigheid die je dan beheerst.
In dat ziekenhuis is er geen moment geweest dat ik dacht aan een automaat, dat ik dacht aan warme chocomel, dat ik dacht aan het cafetaria. En vroeger was ik een spoorzoeker. Dat was de eerste locatie die ik wist te vinden in het ziekenhuis. Waar is hier het eetcafé? Waar is de kantine? Ik zocht altijd naar dat comfort om weg te gaan bij mijn ongemak.
Ze komen je altijd precies op dat moment verleiden waar jij kunt groeien, waar jij kunt ontwikkelen. Weet dat. En zo kun je altijd zien hoe je je relatie met eten kunt gebruiken om te groeien. En heel stevig te worden in jezelf, in je heel goed kunnen voelen, je langdurig goed kunnen voelen, zonder dat dat weg hoeft, zonder dat het een beetje moet worden afgebogen naar het negatieve. Je daar heel stevig in kunnen voelen, lekker in kunnen voelen, niet ongemakkelijk in zijn. En je negatieve emotie goed in jezelf kunnen opvangen en heel vaardig worden in jezelf daarin begeleiden.
Het is zo inspirerend om dat pad op te gaan en ik coach op beide in mijn programma. Als je denkt: ik wil dat allemaal gaan doen. Ik wil dat allemaal leren. En ik wil al die Etenslessen oppakken en ik wil daar tools voor, ik wil daar hulp bij. Kom op mijn wachtlijst via etenslessen.com. Ik ga dit jaar nog één keer open, dat zal ergens eind november zijn en dan doen we dit samen en geef ik je daar mijn tools voor.
Je hebt geleerd om eten te beheersen. Maar vrijheid voelt anders. Vrijheid is luisteren naar je lichaam, je verlangens en waarheid. Het is stoppen met vechten en beginnen met begrijpen.
Dit zijn jouw etenslessen. Geen regels die je moet volgen, maar ontdekkingen die je mag doen. Als eten een worsteling is, is er iets in jou dat gehoord wil worden.
Overeten is de rook – niet het vuur. In mijn boek neem ik je mee in een nieuwe omgang met eten.