Stoppen met overeten is een proces dat tijd nodig heeft omdat het iets is wat je opruimt. Als het lijkt alsof je geen progressie maakt, kan je wat aanmoediging gebruiken.
Ik herinner je graag aan de waarde van je inspanning en wat je vandaag kan doen om jezelf daarin te ondersteunen.
Ik vertel je ook hoe je zeker weet dat er progressie is, ook als je die niet kan zien.
Je luistert naar Etenslessen, de podcast met Marjena Moll en dit is aflevering 183. Je luistert naar Etenslessen, de podcast over afvallen zonder dieet en het creëren van een geweldige relatie met eten. Mijn naam is Marjena Moll. Ik ben je coach en ik introduceer je graag in mijn Etenslessen, waardoor je ontdekt hoe je afvalt zonder dieet en een fantastische relatie met eten creëert. Laten we beginnen.
Hai, hoe is het? Hoe gaat het met jou? Ik weet hoe het met mij gaat, maar hoe gaat het met jou? Zullen we het hebben over ontdekken wat voor je werkt. Ik vind dat een heel mooi onderwerp en ik dacht er vandaag aan toen ik mij herinnerde dat ik ooit in een twaalf stappen programma hoorde van een stroming waarbinnen je stopt met overeten door een plan te adopteren waarin je eten afweegt. En 25 jaar later kwam ik een dergelijk plan buiten een twaalf stappen programma ook een keer tegen, waarbij er wordt gezegd je hoeft niet meer na te denken over eten, je hoeft geen probleem meer te ervaren. Het enige wat je doet is je committeren aan het afwegen van eten. En dat betekent dat je altijd met een weegschaal op pad buiten de deur gaat eten. Dat je thuis altijd alles afweegt. Maar je hoeft daardoor nooit meer te denken krijg ik wel genoeg binnen? Krijg ik niet te veel binnen? Je gaat door ontwenning heen en committeert je aan het versoberen van jouw levensstijl door alle opties bij jezelf weg te halen. De opties waar je van overeet, de opties waarvan je brein misschien zegt ik wil alleen maar meer, meer, meer.
Je haalt het er allemaal uit. En deze vorm van onthouding kan ontzettend goed voor je werken als je daar hele positieve gedachten bij hebt en besluit dat je jezelf op deze manier wilt ontzorgen. En oké, dan zullen andere mensen het misschien raar vinden dat je altijd een weegschaal op tafel zet, dat je je eten afweegt, dat je altijd nee zegt tegen bepaald voedsel. Maar dat is wat voor je werkt en je gewicht is nooit meer een probleem. En ik heb er geen enkel oordeel over. Het is niet waar ikzelf voor heb gekozen en ik heb er niet voor gekozen omdat het idee dat ik in staat ben om een fantastische relatie met eten te creëren mij aansprak. Ik wilde kunnen geloven in mijn vermogen om mijn strijd met eten, het overeten, het gemodder met eten om dat om te kunnen zetten in een fijne, stabiele, bloeiende relatie met eten. Een relatie met eten waarin ik zo met eten omga dat ik mij vitaal voel en blij ben met de keuzes die ik maak en het gewicht heb waar ik blij mee ben. Ik geloofde dat dat voor mij mogelijk moest zijn en als ik ervoor had gekozen om mijn eten af te gaan wegen, dan was mijn interpretatie daarvoor geweest indertijd, en dat is natuurlijk maar een interpretatie, het is maar een idee wat ik er aan koppel. Je kan er ook andere ideeën aan koppelen, maar het idee wat ik er indertijd aan koppelde was blijkbaar is dit te moeilijk voor mij.
Blijkbaar is eten voor mij een dusdanige sterke trigger dat ik mij moet conformeren aan een protocol waarin ik geen keuzes meer hoeft te maken, waarin het elke dag hetzelfde is. Wat ik doe en wat ik niet doe is elke dag hetzelfde. Als ik het uitkleed ben ik uiteindelijk uitgekomen ook op een ontwerp wat heel goed bij mij past en wat heel goed voor mij werkt en waarvan ik heel goed weet wat ik wel wil, wat ik niet wil en onder welke omstandigheden ik iets wel of niet wil. Ik heb er maatwerk van gemaakt voor mijzelf en dat maatwerk is dynamisch en dat groeit met mij mee, met mijn leven mee. En ik ben er een groot voorstander van omdat het mij het kader gaf van vertrouwen. Je kan hier je weg in vinden. Ik wil geloven dat je hier je weg in kan vinden. Ik wil geloven dat je uitstekend in staat bent om een fijne relatie met eten te creëren en nu ziet dat er misschien nog modderig uit en stroperig uit en weet je nog niet precies waar je op uit gaat komen. En zijn er momenten waarop je denkt dat je het één wil, maar het ander doet en dan achteraf moet onderzoeken hé, waar kwam dat vandaan?
En ik ben ontzettend blij dat ik daarvoor koos. Ik had mezelf niet in dat kader willen zetten van alles afwegen wat je eet. Omdat ik dat de betekenis gaf het is te moeilijk voor je. Het is te moeilijk om hier zelf je weg in te vinden. Er is misschien iets mis met jou. Het is om wat voor reden dan ook voor jou niet haalbaar om je weg te vinden in eten. En wat ik hier over heb ontdekte, ontdekken wat voor je werkt. Als je besluit dat je wilt geloven dat je een geweldige relatie met eten kan creëren, dan zal je inderdaad door een modderig stuk heen moeten bewegen omdat er vragen zijn waar je je antwoorden nog niet op hebt. Je wilt gaan ontdekken welk eten jou triggert en of het jou triggert omdat je denkt dat je het eigenlijk niet hebben mag. Of het jou triggert omdat je denkt ik kom daarvan aan. Ik mag daar zeker niet te veel van eten. Of dat het je triggert omdat je brein er zoveel dopamine op aanmaakt dat wat ik vaak zeg aangaat als een kerstboom. Al je lichtjes gaan branden en iets in jou zegt meer, meer, meer. Wat de redenen ook zijn, die wil je gaan ontdekken en uitzoeken. En toen ik er jaren geleden voor koos om te geloven dat ik dat kon, was dat mijn kompas. Ik besloot om mezelf die motie van vertrouwen te geven. En ik had geen enkel bewijs dat ik het kon en dat het me ging lukken. Dat had ik niet. En toch besloot ik om voorwaarts te bewegen in de richting van het creëren van een fantastische, stabiele, bloeiende relatie met eten.
Waarin ik gewicht zou verliezen, wat ook niet meer terug zou komen. En daar in geloven, daar op inzetten als je altijd weer bent aangekomen. Als je steeds opnieuw eetbuien hebt, als je besluit dat je iets niet gaat eten en het toch doet. Als je besluit dat je één keer gaat opscheppen en je schept twee keer op. Wat het van je vraagt om dat gedrag te kunnen bekijken. En tegelijkertijd in te zetten op dat vertrouwen en te zeggen ik weet het, je hebt nu nog geen bewijs dat je dit gaat lukken he. Ik weet het, ik zie het je overeet nu nog. Ik weet het, ik zie het. Je denkt dat je het één gaat doen, maar je besluit op het laatste moment toch om het ander te doen en dat is lastig voor je. Dat raakt je en dat raakt je soms diep. En het is zoeken en het is lastig voor je. Maar hey, ik sta aan jouw kant en ik hou dit vertrouwen voor jou vast. Ik houd deze motie van vertrouwen voor jou vast, zodat jij ruimte hebt om je weg te vinden. Want wat er gebeurt als je overeten gaat opruimen is niet alleen dat je deze stukken allemaal tegenkomt, maar er zijn ook verschillende situaties die je tegenkomt die anders zijn dan je leven van alledag. Waarin je dan opnieuw ook hier iets uit te zoeken hebt. Zoals wanneer je op vakantie bent of wanneer je ergens logeert en misschien niet de keuzes kan maken zoals je die normaliter zou maken.
Of als er ineens nieuwe stressoren in je leven zijn. Je verandert net van baan en je probeert een goede indruk te maken. Er komt veel op je af en je hebt veel nieuwe informatie te verwerken. Of je begint thuis te werken en je bent ineens continu dicht bij je aanrecht en er is aldoor de mogelijkheid om te eten. Verschillende veranderingen, verschillende situaties brengen ook weer nieuwe vraagstukken met zich mee om uit te zoeken.
Maar wat het zo waardevol maakt om dit te doen is in de eerste plaats dat je jezelf ongelooflijk goed leert kennen. Eten is de ingang naar de relatie met jezelf. Overeten heeft een signaalfunctie. Daar had ik het in de vorige aflevering over. Het is de rook, maar niet het vuur. In dat besluit wat ik nam om mij niet te conformeren aan dat protocol van eten afwegen, maar inzetten op het vertrouwen dat ik een prachtige bloeiende relatie met eten kan creëren. En misschien weeg jij je eten af en ben je al jaren ongelooflijk blij met dit protocol en ervaar jij een relatie met eten die jij ook stabiel en bloeiend noemt en vervullend. En is het afwegen van je eten niks anders voor jou hetzelfde als het strikken van je veters. Ik zeg niet dat het één beter is dan het ander. Ik zeg niet dat als jij je eten afweegt, dat jij geen fijne relatie met eten kan hebben. Dat kan ik helemaal niet voor jou invullen. Ik geloof het meteen als je dat zegt en dat ook zo beleefd.
Ik wilde alleen voor mijzelf dit onderzoek doen omdat ik de redenen waarom ik overat wilde tegenkomen, zodat ik ze kon gaan begrijpen en opruimen. En ja, dat was niet gemakkelijk. Net zomin als het niet gemakkelijk is om je eten af te gaan wegen en je daaraan te committeren. Maar de mensen die ik er indertijd over heb gesproken, die dat deden, die deden dat vanuit verslagenheid. Die deden dat vanuit een ik ben op de bodem beland van een eetverslaving. Op de bodem. Ik ben machteloos over eten. Compleet machteloos. En het enige wat ik kan doen is die macht volledig uit handen geven. En mij committeren aan een protocol wat mij ondersteunt hier in. En het kan uitstekend werken en een leven lang meegaan en fantastisch voelen. Het was niet de keuze die ik wilde maken. Ik wilde niet geloven dat ik machteloos ben over eten. Ik wilde geloven dat ik alleen nog onvoldoende begreep waarom ik overat. En dat ik in staat was om daar mijn antwoorden in te vinden en mijzelf daarin te ondersteunen en te helpen en iets moois voor mezelf te bouwen. En ik heb dat niet alleen gedaan. Ik heb studie gedaan. Ik heb me laten coachen. Ik heb me laten helpen. Ik heb kennis gezocht, kennis verzameld en aan elkaar geknoopt. Ik ben steeds een leerling geweest van mijn eigen proces en dat was een flinke investering.
En ik heb regelmatig mijn knieën moeten afkloppen als ik voor m’n gevoel weer helemaal door het ijs was gezakt en soms echt tranen op m’n wangen had van teleurstelling omdat ik zo blij was als het goed ging. Als ik niet overat en dat meerdere dagen achter elkaar zo was, of misschien zelfs weken. En als ik dan wel weer overat, dan konden de emoties in mij daarover flink oplopen. Maar dan zei ik tegen mezelf meer smaken zijn er niet. Je geeft op of je blijft bouwen. En als je opgeeft dan ga je accepteren dat je overeet en dat je niet die relatie met eten kan creëren die je wilt en dat je niet het gewicht kan creëren wat je wilt. En dan ga je dat loslaten. Dan ga je daar om rouwen en loslaten en dan eet je voortaan op impuls en dan zie je wel waar dat toe leidt. Of je klopt je knieën af. Je erkent dat dit lastig is om te voelen, die teleurstelling, maar dat je die kan dragen en dat je jezelf te hulp schiet en zegt ik ga je helpen en ik ga onderzoeken wat dit overeten je kwam vertellen, wat hier te leren viel.
En ik ben zo blij dat ik dat heb gedaan, omdat ik mezelf zo goed daardoor leerde kennen. Ik kon zien waar ik me niet bewust was van mijn grenzen. Waar ik aan het people pleasen was. Waar ik de belangen en gevoelens van een ander voortdurend belangrijker maakte dan die van mij. En dan overat ter compensatie. Waar ik overat uit angst voor conflict of opluchting als het conflict voorbij was. Ik kon zien waar ik last had van perfectionisme en mijn perfectionisme steeds zoveel spanning in mij opbouwde wat zich ergens dan moest ontladen. En als ik dan toch al iets had gegeten wat eigenlijk niet de bedoeling was, dan oeh, als een snelkookpan waar de stoom vanaf ging, ontlaadde ik in eten. En ik heb mijn dieetmentaliteit moeten oplossen. Alles wat ik mijzelf jarenlang vertelde over wat goed eten is en fout eten is en wanneer je het goed doet en wanneer het fout doet en waar je van aankomt en waar je van afvalt. En dat bijhouden daarvan. Dat was zo’n geautomatiseerd systeem geworden. Ook dat bleek een saboteur te zijn in het creëren van een fijne, ontspannen relatie met eten waarin ik niet overat. Het altijd beter moeten doen. Nog gezonder, nog puurder. Ook dat veroorzaakte spanning. Mijn kennis over gezonde voeding zat me op een gegeven moment echt in de weg. En als ik dan iets at waarvan ik net nog had gelezen waarom je het beter niet kan eten, dan zat me dat in de weg en leidde ook dat weer tot overeten en dan meestal juist ook overeten daarop. En daarnaar kunnen kijken als de beste kameraad van mezelf in vriendschap, in support. En die motie van vertrouwen. Dat heeft mij tot de vrouw gemaakt die ik nu ben.
De vrouw die ik nu ben is iemand die knetter veel van zichzelf houdt. En zichzelf heel erg goed kent, die heel zelfverzekerd is. En moet zeggen dat is een heel fijn gevoel, is fantastisch. Mijn capaciteit voor het voelen van negatieve emoties is ook heel erg groot. En ze zijn er vrijwel dagelijks. Er is vrijwel dagelijks geestelijke vermoeidheid. Of een frustratie of een zorg omdat dat de menselijke conditie is. Dat brein van ons scant altijd de omgeving om te zoeken. Waar kan het misgaan als het misgaat? Hoe zou het dan mis kunnen gaan en dat kunnen beperken door gedachten van dankbaarheid te kiezen, door gedachten van optimisme te kiezen, was een vaardigheid. En het opruimen van overeten heeft het me allemaal geleerd en ik had er geen etensles van willen missen.
Dat ik nu zo slank ben op m’n 55ste is leuk, maar meer ook niet. Wie ik ben geworden dat is het grote geschenk. En natuurlijk de gezondheid, de vitaliteit. Dat ik voor het overgrote deel van de momenten waarop ik eet fantastische keuzes maak waar mijn lichaam ontzettend blij mee is, is ook een prachtig geschenk. En ik doe het niet vanuit het idee dit is hoe je moet eten, want dat anderen, dat kan jij niet. Nee, hoe ik eet, doe ik omdat ik het daadwerkelijk wil en daarin gegroeid ben. Ik ben in dat gedrag van keuzes maken waar mijn lichaam ontzettend blij mee is, ben ik op een natuurlijke manier in gegroeid en niet vanuit een overgave van ik kan dit niet.
En het maakt mij niet uit waar jij voor kiest wat voor jou blijkt te werken. Wat ik hier alleen wil laten zien is dat die relatie met eten je zoveel kan brengen, je zoveel kan bieden om tegen te komen, om vragen over te kunnen stellen. En dat het ontwikkelen van jouw eigen onderwerp wat bij jou past is een route die flink wat inspanning van je vraagt. Een periode, zeker in het begin, als het allemaal nog nieuw voor je is. Als mijn concepten allemaal nog helemaal nieuw voor je zijn en het stellen van de vragen ook helemaal nieuw voor je is. De meeste mensen zijn alleen tot nu toe bezig geweest als ze bij mij komen met diëten, steeds weer een ander protocol proberen te volgen op wilskracht dus overeten gaan opruimen en jezelf vragen stellen over honger, over verzadiging, over wat eten met je doet, over de redenen waarom je ineens iets bij het aanrecht in je mond stopte. Als dat helemaal nieuw voor je is, is het intensief. Is dat niet de makkelijke route. De makkelijke route is misschien opgeven of zeggen ik kan dit niet, vertel jij me maar hoe ik moet eten. Want ik ben machteloos.
En ik zeg het met liefde en respect en nooit om jou te vertellen dat ik het beter doe dan jij. Ik zeg het alleen omdat ik het zo waardevol vond zelf en wat ik lees wat de mensen in mijn programma’s schrijven in de community. Iedere keer dat ze zichzelf beter leren kennen door hun relatie met eten daarvoor te gebruiken als de ingang naar zichzelf toe, landen de stukken die zo ongrijpbaar bleven toen ze alleen nog maar aan het duwen waren tegen overeten, proberen het niet te doen, proberen het niet te doen in plaats van het eerst te gaan begrijpen.
Hoe kom ik tot de keuze voor overeten? Wat dacht ik vlak voordat ik ineens wilde eten? Wat was de situatie? Wat dacht ik daar? Wat voelde ik daar? Die vragen, die brengen je bij deze relatie met jou. En als jij nu in dat modderige stuk zitten he, waarin je zegt ah, de weg lijkt zo lang. Ik vind het zo lastig dit. Iedere keer als ik denk volgens mij heb ik hem nu. Gebeurt er weer iets waardoor ik denk oh toch niet. En wat ik dan tegen je wil zeggen is je bent in ontwikkeling. Het is niet een en toen had ik hem door. En liet overeten zich niet meer zien alsof het er nooit was geweest. Er is een jezelf steeds beter leren kennen, steeds dieper leren kennen en stap voor stap het overeten overbodig maken en opruimen en oplossen. En alles wat daarin landt komt niet meer bij je terug. Omdat je jezelf zo goed leert kennen en op een gegeven moment precies weet wat voor jou werkt en wat niet en onder welke omstandigheden iets voor je werkt.
Er zijn situaties waarvan je zegt dan kan ik prima iets eten waar suiker in zit. Ik overeet er niet op. En voor mij klopt die plek, klopt dat moment of klopt het eten van patat. Maar er zijn ook omstandigheden waaronder ik weet, dan wil ik dat niet, want ik doe het dan niet om de juiste redenen, niet om de redenen die voor mij kloppen. En ik kan niet groeien in de relatie met mezelf als ik hier uitcheck met eten. Als ik hier op deze plek, als alles bij elkaar komt en ik gestrest ben en de dag niet is gegaan zoals ik wil. Als ik dan besluit jongens, vanavond patat, dan doe ik dat omdat ik wil uitchecken. Omdat ik mezelf vertel dat wat ik daar voel op zo’n dag niet dragen kan. En ik wil iemand worden die daardoor heen kan bewegen zonder dat ik daar eten bij nodig heb. En dat. Dat vind ik zo’n groot geschenk. Daarvan zie ik dat de mensen in mijn programma iedere keer zeggen. Je hebt gelijk. Het zijn levenslessen. Het zijn levenslessen die ik hier leer. En iedere keer als ik er weer één in mijn zak kan steken, ben ik gegroeid. Gegroeid in mijn persoonlijke ontwikkeling, gegroeid in mijn relatie met eten en meer toe bewogen naar wie ik ben in onvoorwaardelijke liefde en gezond zelfleiderschap en ik vind het hebben van een fantastische relatie met eten in combinatie met geestelijke gezondheid daar waar die elkaar versterken. Je fysieke gezondheid en je geestelijke gezondheid. Omdat je zo’n geestelijk gezonde relatie met eten bouwt doordat overeten op te ruimen. Door die redenen waarom je overeet op te ruimen. Dat loont zo enorm. En ik denk dat het mooi is om je daaraan te helpen herinneren. Fijn is om je daaraan te helpen herinneren. Als je nu in dat modderige stuk zit waarvan je soms denkt okay, ik weet niet of ik vooruitgang boeken, ik vind dat zo moeilijk om te zien nu. Ik vind ze zo lastig om dat te kunnen herkennen, om progressie te kunnen herkennen, want er zit absoluut een modderig stuk hier in als het allemaal nog nieuw voor je is.
En je misschien nog niet de juiste vragen hebt gesteld waardoor je tegen een doorbraak aan hikt. Maar je kan nog zo lastig zien waar die precies over gaat. Weet dan dat zolang jij die motie van vertrouwen voor jezelf vast blijft houden en je blijft opdagen voor dit proces dat je niet aan je ontwikkeling kan ontsnappen. En t is t mooiste wat er is. Ik ben er volgende week weer Fijne dag. Bye.