Of je nu wil afvallen, stoppen met overeten of je gezondheid ondersteunen, het wordt allemaal gemakkelijker als je dit benadert vanuit je waardesysteem. Wat vind je belangrijk in jouw relatie met eten en hoe ziet dat eruit? Als je waarden botsen zal je niet tevreden zijn over jouw relatie met eten en misschien ook niet over je gewicht. Het is zo fijn om te ontdekken hoe bewustwording van je waarden het veel gemakkelijker maakt om daar verandering in te brengen. Daarom schijn ik in deze les ‘Overeten oplossen vanuit je waarden’ het licht op dit onderwerp. Ontdek jouw waardesysteem en gebruik die in je voordeel!
Je luistert naar Etenslessen, de podcast met Marjena Moll. En dit is aflevering 290, de podcast over afvallen zonder dieet en het creëren van een geweldige relatie met eten.
Onthoud dit getal, aflevering 290. Ik heb een steengoede les voor je: overeten oplossen vanuit je waarden. Deze les gaat je helpen. En dat doen al mijn lessen natuurlijk.
Maar ik nam deze vandaag voor een tweede keer op omdat ik de titel wilde aanpassen en ik het gewoon echt, echt, echt een steengoede les vind. Dus laten we daar induiken. Hoe is het met je? Hoe gaat het? Ik ben waanzinnig aan het genieten op het moment. En ik stroom echt over van de energie. Ik heb het zo naar mijn zin. Ik ben nu met deze warme dagen, ik ben sowieso vaak vroeg wakker en vroeg is dan ergens zo na vijven. En dat geeft mij heerlijke lange ochtenden. En vanmorgen ben ik én gaan trainen hier thuis op mijn matje in mijn slaapkamer.
Daarna ben ik gaan fietsen, want het was nog heerlijk cool buiten. Lekker met muziek op. Daarna heb ik gitaar gespeeld voor mijn open raam. Heerlijk, zittend in de vensterbank. Verrukkelijk. En toen was het tijd voor mijn coachcall. En waar was jij? Waarom was jij dan niet bij? Kom op de wachtlijst van Etenslessen. Ik ga met je in deze les duiken. En waarom is deze les zo waardevol?
Als je je niet bewust bent van je waardesysteem, dan functioneer je vaak in je relatie met eten op de aangeleerde normen vanuit huis, vanuit je opvoeding of vanuit de dieetcultuur om je heen. En dat betekent dat er allerlei regels in je hoofd zitten, regels over wanneer je het goed doet, wanneer je het fout doet. Over wanneer het gezellig is en wat genieten betekent en hoe het eruit ziet als je het goede voorbeeld geeft. Wanneer je ongezond leeft, wanneer je gezond leeft. Er zitten allemaal regels in je hoofd en die kunnen botsen met jouw waarde.
En als ze dat doen, zal je niet tevreden zijn over jouw relatie met eten. Dus wat ik voor je wil doen in deze les, is een waardevolle stap zetten in bewustwording, zodat je een idee krijgt van, ooooh, dit zijn inderdaad waarden die ik herken. En ik wil je helpen en laten zien welke stap je nodig hebt als jouw waardes botsen en nog niet met elkaar op één lijn liggen. Dus laten we beginnen.
Wat is voor jou belangrijk en waardevol in jouw relatie met eten? Dat is eigenlijk de simpele vraag waarmee je verwijst naar je waarde. Wat vind ik belangrijk als het om eten gaat en mijn zelfzorg gaat? En, los van wat ik belangrijk vind en waardevol vind, hoe ziet dat er voor mij uit, als ik daar expressie aan geef. Je kan bijvoorbeeld het heel belangrijk vinden om te genieten van eten.
En wat voor jou het goede voorbeeld geven is, kan verschillen van wat voor iemand anders het goede voorbeeld geven is. Dus, het is niet alleen belangrijk om te weten waar je nou waarden aan hecht, maar ook hoe dat er dan vervolgens voor jou uitziet. Ik ga een aantal waarden voor je bespreken en daar even het licht op schijnen, zodat je een idee krijgt van wat het betekent als je deze waarden herkent en belangrijk vindt. Zo is er bijvoorbeeld de waarde vitaliteit. Vitaliteit betekent niets anders dan dat er veel sap in de tank zit, dat je voelt dat je lichaam bruist, dat je lichaam over veel energie beschikt en levenslustig is. Ik ken niemand die zegt: voor mij niet zo…haha.
Vitaliteit zal je een belangrijke waarde vinden, want daar heb je gewoon ontzettend veel plezier van. Als je wakker wordt, ‘s ochtends met een lichaam wat meteen wil gaan, wat zegt: wat gaan we doen? Ik ben er voor in. En ik ben er klaar voor. Ik heb er zin in. Is dat natuurlijk een verrukkelijk gevoel. En als je lichaam dat dan ook nog de hele dag voor je kan doen en zich de hele dag zo voelt, ja, dan kun je optimaal genieten van het hebben van een lichaam en je dagen.
Dus vitaliteit zal een waarde zijn die je waarschijnlijk herkent en waarvan je zegt: yes, doe mij daar wat van. En dan is natuurlijk de vraag wat dat voor je betekent.
Hoe vaak kies je dan voor voedsel wat jouw energie geeft, versus wat jouw energie kost. Dit zal iets zijn waarvan jij merkt: oh wacht even, als ik daar meer van wil, dan is het natuurlijk aan mij om mijn lichaam daarin te ondersteunen en het te geven wat het nodig heeft om zo voor mij te kunnen bruisen en zo’n zin in de dag te hebben.
Een andere waarde is een lichaam hebben wat voor jou lekker voelt. Wat voor jou beweegt en voelt zoals jij dat fijn vindt.
Ik vind het zelf prettig om een lichaam te hebben wat meer aan de lichtere kant zit. Aan de lichtere, atletische kant. Ik voel daarbij dat ik makkelijk een sprintje kan trekken, nog even terug de trap op. Als ik mijn sleutels ben vergeten en op het punt sta om anders te laat van huis te gaan, dan vind ik het fijn om te voelen dat mijn lichaam zo makkelijk voor mij de trap op schiet. En daar heeft mijn lichaam meer moeite mee als het zwaarder is.
Ik voel heel duidelijk aan mijn lichaam waar voor mij ongeveer dat ideale gewicht ligt. En in de winter wil mijn lichaam iets meer vasthouden en zich wat terugtrekken in zichzelf. Dan weeg ik altijd iets meer dan in de zomer, ook omdat ik in de winter iets meer energiebehoefte heb om een temperatuur vast te houden. Terwijl in de zomer is het zo warm om me heen, dan heeft mijn lichaam ook duidelijk minder behoefte aan brandstof.
Maar er is een bepaalde marge, zowel in de zomer als de winter, waarin ik mijn lichaam als licht ervaar. En ik vind dat een heel lekker gevoel. De lenigheid, de mobiliteit vind ik fijn en ik heb niet het gevoel dat mijn lichaam me in de weg zit als ik buk, als ik beweeg. En ook dat het niet voelt alsof ik extra bepakking bij me draag. Dus ik vind dat lichte gevoel in mijn lichaam erg lekker. Dat is iets waar ik waarde aan hecht. En dat beïnvloedt natuurlijk ook de keuzes die ik maak.
Eten heeft een sociale waarde. Eten doen we vaak in een sociale context met elkaar, samen.
En het kan zijn dat je zegt: ik vind dat zo leuk dat het voor mij er op dat moment niet toe doet of mijn lichaam om brandstof vraagt of ik honger heb of niet. Het kan zijn dat je al gegeten hebt, je avondmaaltijd al gegeten hebt en gaat borrelen met vrienden en dat borrelen betekent dat er ook allemaal borrelhappen komen. En voor jou is onderdeel van de sociale waarde, het samen zijn dat je gezamenlijk van die borrelhappen geniet.
Als je deze waarde hanteert en je hebt een rijk sociaal leven, je ziet vaak mensen, je ziet ze vaak met eten. Dan heeft dat natuurlijk ook consequenties voor hoe je je in je lichaam voelt. Als je je lichaam brandstof geeft waar het niet om vraagt, dan merk je dat vaak aan je slaapkwaliteit. Je merkt het aan hoe je de volgende dag wakker wordt. Je merkt het aan hoe het is om in jouw lichaam te wonen. En als je daar allemaal helemaal ja tegen zegt, heb je een waarde te pakken die klopt in jouw fijne, fantastische, plezierige relatie met eten.
Ik vind het leuk, ik vind het fijn, ik vind het waardevol om spontaan te kunnen eten. Het is nu toevallig een hele warme dag, dus het eerste waar ik nu aan denk is ijs. Spontaan een ijsje eten. En spontaan besluiten om iets te eten als me dat wordt aangeboden. Spontaan nog even ergens naar binnen te lopen omdat ik zie dat ze zulke fantastische cupcakes hebben. Spontaan eten, spontaniteit betekent impulsief eten, betekent vaak ook dat je regelmatig impulsief verlangen naar eten zal voelen. Want je weet: hé, als ik iets zie wat me lekker lijkt, wat er lekker uitziet, wat lekker ruikt, dan is het spontaan eten daarvan een optie. En het is zelfs iets wat ik enorm waardeer in mijn leven. Je brein weet dat.
Dus je zal ook spontaan verlangen naar eten voelen. Ook dat kan voor jou fantastisch werken in jouw relatie met eten, als je ook ja zegt tegen dat verlangen, vaak impulsief verlangen naar eten. En natuurlijk ook wat het betekent voor je lichaam als je dat veel doet. Je hoort, hoop ik, aan de manier waarop ik hierover praat, dat ik daar zelf geen oordeel over heb. We kijken nu alleen maar naar jouw waardensysteem. Wat vind jij allemaal waardevol in jouw relatie met eten?
Als je een lichaam hebt wat jou laat weten dat het ergens last van heeft. En voor jou voelt dat als een ongemak. Dan kan het zijn, kan het een waarde van jou zijn, dat je zegt: ik wil heel graag klachtenvrij zijn.
Ik wil pijnvrij zijn. En dan onderzoek je natuurlijk hoe je je lichaam daarin kan ondersteunen. Wat eet je dan? Wat werkt dan voor je lichaam? Wanneer nemen die klachten toe? Wanneer nemen die klachten af? Dat kan soms een zoektocht zijn. En je weet van tevoren niet wat daarin voor je mogelijk is, maar omdat dit een waarde van je is, ben je bereid om dat pad te bewandelen en te onderzoeken wat voor jouw lichaam kan werken. Dus we hebben het nu gehad over vitaliteit, je licht voelen, lichter voelen, sociaal eten, spontaniteit, klachtenvrij zijn.
En dan dat doe je als je ondertussen met je aandacht bij iets anders bent. En meestal betekent dat dat je Netflixt of in de bioscoop zit. Dus als je onbewust eet, soms doe je dat ook in gezelschap, overigens bij dat sociale eten. Maar als je onbewust eet, dan ben je met je aandacht niet bij het eten. Wat je van onbewust eten vaak heel erg fijn vindt, is gewoon alleen wat er gebeurt in je mond. Dus er is iets gaande in je mond wat lekker smaakt en waar dopamine bij vrijkomt. En ondertussen kijk je naar een lekkere film.
En wat dit met zich meebrengt is dat je niet in contact staat met je honger en verzadigingsbeleving. Dat speelt eigenlijk geen rol bij onbewuste eten. Je bent niet bezig om je honger te stillen. Maar je bent bezig om jezelf te entertainen. Je entertaint jezelf met eten en met een film. En je vindt die combinatie heel erg fijn.
Ook hierin zal je merken dat dat gevolgen heeft voor je lichaam. Maar als jij helemaal blij bent met deze keuze en de mate waarin je dit doet en de gevolgen die dat heeft voor jou goed voelt, dan kan dit een waarde zijn waarvan je zegt: ja. Hoe vaak verschilt per persoon. Hoe vaak je onbewust wil eten is iets wat je zelf afweegt naarmate je ook kijkt naar de andere waarden in je waardensysteem. Zoals bijvoorbeeld je waarden van vitaliteit.
In beide gevallen zeg je: ik wil luisteren naar wat mijn lichaam mij hierover vertelt. Ik wil mijn lichaam de leiding geven. Mijn lichaam bepaalt voor mij waar het behoefte aan heeft en ik wil daar graag op aansluiten. Dat doe je bij intuïtief eten. Je wacht met eten totdat je honger hebt en je stopt als je verzadigd raakt. Bij keuzevrij eten zeg je: hey, al het eten is gelijk. Ik doe het niet goed als ik hummus eet en fout als ik hagelslag eet.
Alle oordelen haal ik er af. Chocola of een haring, hummus of hagelslag. Het is beide voedsel. Het één bevat alleen meer voeding dan het ander. Maar het is beide voedsel. En ik wil elk oordeel daarover afhalen. Ik wil keuzevrij eten. En de keuzes die je daarin maakt, worden weer geïnformeerd door jouw waarde.
Dit zijn een aantal waarden ter overweging. Een aantal daarvan zullen in jouw waardesysteem zitten. En wat zo goed werkt aan het oplossen van overeten vanuit je waarde, is dat je de switch maakt van iets niet mogen eten naar iets niet willen eten. Je voelt geen restrictie als je vanuit je waarde leeft. Dus er is een verschil. Als de dokter tegen je zegt: u heeft deze diagnose. Dat betekent dat u dit niet mag eten, dan voel je restrictie en een norm die je wordt opgelegd.
Ik mag dit niet eten. Je voelt misschien verleiding bij het zien ervan, maar je mag het van de dokter niet eten. Het is slecht voor je. Je doet het niet goed als je het eet en dus voel je spanning als je jezelf op dit verlangen betrapt. Op het moment dat je meer verbonden bent met je waardensysteem dan wat de dokter heeft gezegd, dan is wat de dokter heeft gezegd alleen maar informatie die je kan gebruiken in je voordeel kan gebruiken voor je waardensysteem.
Dus als je waarde is, ik wil mijn klachtenvrij voelen, ik wil mij pijnvrij voelen, en de dokter heeft je daar wat informatie over gegeven, dan kun je het idee dat je iets niet mag eten eraf halen en zeggen: hé, als ik mijn klachten vrij wil voelen, dan kan ik merken dat mijn lichaam een voorkeur heeft voor dit, en meer klachten geeft bij dat. En dus mag ik dat wel, maar ik wil het niet. En dan ben je dus niet meer braaf aan het doen wat de dokter je heeft verboden.
En dit wat ik je nu vertel is een van de belangrijkste boodschappen die ik heb als het gaat om vitaliteit en gezondheid en onze relatie met eten en hoe je die relatie zo kan inrichten dat het gemakkelijker voor je wordt om overeten op te lossen. Omdat restrictie, regels en spanning rond regels je verlangen naar eten helaas groter maakt. Dus de dokter kan met de beste bedoelingen aanbevelingen hebben, maar als die spanning voor jou veroorzaken en je daardoor alleen maar meer verlangt naar dat wat je dan niet zou moeten eten, is de dokter ook niet blij met de aanbeveling.
Want dan ben je niet afhankelijk van een dokter die dit weet en voor je oplost. Dan kan je dat zelf doen. Dus wat de dokter ook zegt, verbind je met je waarde en ontstaat er geen spanning in je relatie met eten. En wordt het veel gemakkelijker voor je om klachtenvrij te zijn, pijnvrij te zijn, om je vitaal te voelen en gewicht te verliezen als dat is wat je ook wil. Als je waarden nou botst, dan is het enige wat je nodig hebt het herschikken van de ruimte die je aan die waarde geeft.
Dus als je spontaan eten fijn vindt, sociaal eten fijn vindt. En onbewust eten fijn vindt, maar vitaliteit uiteindelijk fijner vindt, dan weet je dat je de mate waarin je ruimte geeft aan onbewust eten, sociaal eten, spontaan eten, dat je daarin iets wilt verschuiven, zodat uiteindelijk de relatie die je met eten hebt staan een afspiegeling is van je waarde.
En de mate waarin je die expressie wilt geven aan die waarde. Voel je dat ik hiermee de weg voor je vrij maak om geen spanning te ervaren in jouw relatie met eten en veel gemakkelijker voor jezelf te kunnen creëren waar je naar verlangt?
Het werkt als een malle. En het maakt niet uit hoe lang je al een strijd met eten hebt gehad, het maakt niet uit hoeveel kilo’s je hebt gegaan, het maakt niet uit hoeveel diëten je hebt gevolgd, het maakt niet uit welke diagnose je hebt. Jij kan je op een positieve opbouwende manier verbinden met jouw relatie met eten en die relatie alsnog gaan inrichten vanuit jouw waardesysteem. En het allermooiste vind ik dat dat waardesysteem, hoe meer je daarmee verbindt, hoe meer het ook tot ontwikkeling komt en in de loop der tijd voor je verschuift.
Als je uit een restrictieve relatie met eten komt, en veel calorieën hebt geteld en aan foodtracking hebt gedaan en jezelf continu in de nek hebt gehijgd over wat je wil en niet zou moeten eten en wanneer je het goed doet en fout doet, dan zal je behoefte aan impulsief eten en keuzevrij eten groot zijn, maar die zal mogelijk een periode je waarde domineren.
Je ziet vaak dat als je uit een hele restrictieve relatie met eten komt, dat er een tijdelijke tegenbeweging is, want je mag eindelijk vrij de wei in. En dus nu wil je alle cupcakes hamsteren, ik noem maar wat. Maar dat waait over. Dat beloof ik, omdat jouw waardensysteem, en dat is de schoonheid ervan, jouw waardensysteem is echt betrouwbaar. Vind je dat niet bijzonder?
Je zal tot de ontdekking komen dat je niet de hele dag, elke dag, continu cupcakes wil eten. Als het echt mag, komt er een moment dat zich dat heeft uitgeleefd en je echt voelt: ik voel me hier niet lekker bij. En de waarde om je lekker te voelen gaat domineren.
En daarmee voorspel ik je dat een geweldige relatie met eten, die het resultaat geeft waar je blij mee bent en echt een afspiegeling is van jouw waardesysteem voor je mogelijk is, en haalbaar is en fantastisch voelt.
Oké? Dus, word je bewust van je waardensysteem. Stel jezelf daar vragen over. Wat vind ik allemaal belangrijk? En wat vind ik waardevol? Wat wil ik mezelf schenken, cadeau geven? Waar word ik blij van? En daar waar je waardes botsen, herschik je wat voor jou meer domineert dan het ander. En zo bouw je een fantastische relatie met eten waar je geen zorgen over maakt, waar je je helemaal in thuis voelt en die er steeds meer uitziet zoals jij wil.
In Etenslessen zetten we daar de stappen in met de tools die ik voor je heb.
Mijn formule die je helemaal begeleidt in dit proces. En elke belemmering, elk probleem, elk randprobleem, belemmerend randprobleem, wat jou hierin in de weg zit, voor je oplost. Meld je aan voor mijn wachtlijst. Als we weer open gaan dan laat ik je dat weten en nodig ik je uit voor deelname. Nodig ik je ook uit voor mijn gratis training zodat je kan zien hoe die formule eruit ziet. En ik beloof je dan kom je aan de andere kant van overeten.
Dan kom je aan de andere kant van een strijd met eten. Je komt uit verwaarlozing. En je hebt uiteindelijk iets staan waarvan je echt zegt… Hier deed ik het voor. Hier heb ik nou al die tijd naar verlangd. Ik ben er volgende week weer en wens je een mooie dag. Vond je deze aflevering waardevol? Download dan mijn gratis e-boek Etenslessen. Het is de volgende stap in het oplossen van overeten.
Ik geef je in het boek een aantal onmisbare inzichten maar ook een aantal praktische stappen waarmee je afvalt zonder dieet. Dus als je meer wilt dan alleen theoretische kennis gaat mijn boek je daar zeker bij helpen. Ga naar mijn website en vraag daar jouw gratis e-book aan. Je vindt deze via Etenslessen.com. Etenslessen.com
Je hebt geleerd om eten te beheersen. Maar vrijheid voelt anders. Vrijheid is luisteren naar je lichaam, je verlangens en waarheid. Het is stoppen met vechten en beginnen met begrijpen.
Dit zijn jouw etenslessen. Geen regels die je moet volgen, maar ontdekkingen die je mag doen. Als eten een worsteling is, is er iets in jou dat gehoord wil worden.
Overeten is de rook – niet het vuur. In mijn boek neem ik je mee in een nieuwe omgang met eten.