Afl. 236 Sneller uit je probleem zonder spijt

Hoe ga je om met overeten? Voordat je dit doet, maar ook daarna. Ik leg in deze aflevering “Sneller uit je probleem zonder spijt” het vergrootglas op een aspect van overeten dat weinig begrepen wordt. Door je omgeving maar vooral ook door jezelf. Hier ligt een kans: ik weet dat er een doorbraak op je wacht in het opruimen van je probleem, als je leert om jezelf support te geven voordat je overeet, maar vooral ook daarna. Let’s dive in

---

Wat je ontdekt:

• Hoe spijt in relatie tot overeten je in de weg zit.
• Wat ik bedoel met ‘rugdekking’ na overeten.
• Hoe ‘rugdekking’ het opruimen van overeten gemakkelijker maakt en de relatie met jezelf verbetert.

---

 

Transcript Afl. 236 Sneller uit je probleem zonder spijt

Je luistert naar Etenslessen, de podcast met Marjena Moll en dit is aflevering 236. Je luistert naar Etenslessen, de podcast over afvallen zonder dieet en het creëren van een geweldige relatie met eten. Mijn naam is Marjena Moll. Ik ben je coach en ik introduceer je graag in mijn Etenslessen waardoor je ontdekt hoe je afvalt zonder dieet. En een fantastische relatie met eten creëert. Laten we beginnen.

Hallo, hoe is het? Hoe gaat het, lieverds? Hoe is het met jou?

Ik heb gisteren mijn dochter uitgezwaaid. Die heeft het nest verlaten.

Ik heb nu geen kinderen meer in huis. En net als bij mijn eerste kind was dat aanleiding om balans op te maken. En ineens een weegschaal in mijn gedachten te krijgen die de vraag stelt. Was het genoeg?

Heb je dit kind genoeg gegeven? Was je moederschap genoeg? Ben je genoeg moeder geweest? En de emotie van waaruit die vraag wordt gesteld is angst. Het is geen mooie, positieve onderzoeksvraag. Het is een ik hou mijn hart vast, heb ik het goed gedaan vraag. En die vraag wordt beantwoord vanuit een perfectionistische fantasie die totaal geen rekening wil houden met je menselijkheid, mijn menselijkheid en de waan van de dag zoals ik die ben tegengekomen en daarmee de beperkingen in mijn capaciteit. De capaciteit van mijn ouderschap. En ik had mijn dochter gevraagd om de boeken die ik haar heb geleend, die ze niet meer gebruikt of ze die wilde teruggeven. Ik zag ze in een stapeltje op de eettafel staan en ik keek ernaar.

En vanuit die perfectionistische fantasie was het antwoord: dit was niet genoeg. Dit was een fractie van wat het had kunnen zijn. Wat je haar had kunnen bieden. Wat natuurlijk een pijnlijke en irreële conclusie was, gedachte was. En ik heb hem dan ook alleen maar van een afstand bekeken en gezien. O ja, dat deed je ook toen Camille het huis uit ging. Toen nam je jezelf ook de maat.

Jezelf rugdekking geven

Toen schoof die weegschaal er ook ineens in en wilde vanuit een perfectionistisch, idealistisch idee je moederschap afmeten en besluiten dat je tekortschoot. Maar dit keer kon ik het sneller vangen, herkennen en zien voor wat het is. En het deed me denken aan jou en jouw relatie met eten en mijn eigen relatie met eten en wat ik daarin heb ontdekt over wat ik nu eigenlijk alleen maar kan omschrijven als rugdekking. Rugdekking over je capaciteit. En voordat ik daar instap zal ik nog een ander voorbeeld noemen, waar ik gisteren ook aan moest denken. In de laatste jaren van mijn vaders leven was hij ziek. En kon hij niet meer praten en zat hij in een stoel. Hij had meerdere hersenbloedingen gehad. Maar omdat hij altijd als een atleet had geleefd, heeft zijn lichaam het gewoon echt nog elf jaar daarna heel goed gedaan.

Hij kon er alleen niks meer mee. En daarmee was zijn wereld heel klein.

Hij zat in een stoel en hij kon geen gesprekken voeren. Hij kon zelf niet doen wat hij wilde. En daar zat een aftakeling in, zeg maar, in elf jaar tijd. Mijn vermogen, mijn ruimte, mijn capaciteit om bij hem te gaan zitten, zijn dag wat op te fleuren door een beetje te kletsen over ditjes en datjes was natuurlijk, of natuurlijk, was beperkt omdat ik zelf een jong gezin had. En ik… nou, wacht even, dat wil ik even terugdraaien voor iedereen die geen jong gezin heeft.

Die capaciteit is sowieso beperkt, voor iedereen. Ja? Dus voor de people pleasers. Die zeggen, ja, ik heb geen kinderen. Ik zou… Nee, je zou helemaal niks. Dat is nou juist het punt wat ik wil maken, dus het is goed dat ik het herken terwijl ik het hier over heb met je. Je menselijke ervaring brengt beperkingen met zich mee. Dan is er nog de waan van de dag, de gewone dingen die gebeuren moeten.

En binnen je perfectionistische fantasie, je idealen over jezelf, vinden die twee elkaar vaak niet.

En hoe laat zich dat zien binnen overeten? Als je wilt overeten, Als je weet dat je iets gaat eten wat eigenlijk niet je ideaal is, omdat het ongezond is, omdat je het niet van plan was, omdat je het herkent als overeten, omdat je geen honger hebt, maar je hebt je zin erop gezet en je weet dit is wat ik nu wil, geef jezelf dan ook daarna rugdekking.

Wat ik deed in die periode dat mijn vader ziek was, is me afvragen, hé Marjena realiseer je dat de tijd die je nu voor hem reserveert, de aandacht die je hem nu geeft, vraag je af, is dit daadwerkelijk de capaciteit die ik heb, is dit wat ik geven wil, is dit de ruimte die ik voor hem heb, want ik wil niet dat als hij er niet meer is, dat je tegen jezelf zegt het had meer moeten zijn.

Wees eerlijk nu, kijk jezelf nu eerlijk in de ogen en tast die capaciteit af, wees daar eerlijk over en geef jezelf rugdekking als hij er niet meer is. Maar sla niet als een blad aan een boom om en zeg dan dat het meer moest zijn. Je had meer moeten geven. En hetzelfde zag ik hier nu kijken naar die boeken op tafel waarin ik mezelf ineens de maat wilde nemen vanuit een perfectionistische fantasie over moederschap die geen rekening wil houden, kan houden met menselijkheid. En waan van de dag en ik zag, oh ja, dit is dat moment om mezelf rugdekking te geven en wat ik hier nu denk niet te geloven.

Voel je waar dit naartoe gaat in relatie tot overeten?

Als je nu weet, ik heb mijn zinnen op dit eten gezet, ik wil dit nu eten, ik ga dit nu eten en ik heb even geen boodschap aan mijn idealen over mijn gezondheid of over mijn gewicht. Helemaal oké. En, en, en, en, neem een moment de tijd om het te hebben met jezelf over de rugdekking die je van jezelf nodig hebt daarna. Want wat er zo vaak gebeurt als je die rugdekking niet krijgt, is dat je op dat moment zegt, ik heb er geen boodschap aan, dit is wat ik nu wil doen, niets weerhoudt me daarvan en zeker mezelf niet.

Om dan daarna ineens als een blad aan een boom om te slaan en te zeggen waarom deed je dat nou? Waarom verpeste je het nou voor jezelf? Waarom heb je het jezelf nog moeilijker gemaakt? Door vooraf, daar, het ook met jezelf te hebben, dit is wat ik nu wil. Oké, hier heb ik nu mijn zinnen opgezet, dat betekent dat ik ook mijn eigen rugdekking nodig heb daarna. En kan ik dan zien dat dit dus nu op dit moment mijn capaciteit is binnen mijn relatie met eten.

En hoe ziet het er dan uit? Wat is dan het verschil tussen jezelf wel of geen rugdekking geven? Als je wilt wat je wilt, je zinnen erop hebt gezet en weet ik ga dit nu eten en ik kan voelen dat het overeten is, ik kan voelen dat dit emotie-eten is of gewoon mee willen doen met de groep, ook al was ik van tevoren van plan om dat niet te doen, ik heb nu besloten dat dit is wat ik doe. Dan is jezelf geen rugdekking geven, achteraf alleen maar kiezen voor onbegrip.

Waarom deed je dat nou? Waarom heb je het nou verpest?

Zo bereik je je doelen niet, je maakt het jezelf alleen maar moeilijker. Dan laat je jezelf daarin vallen en is er geen rugdekking. Maar zeg je vooraf, hé, dit is wat je wil, wil het dan ook achteraf. Kan ik op je rekenen?Kan je zien dat dit je capaciteit is en dat je nu van gedachte bent veranderd en dat je blijkbaar je redenen hebt waarom je dat doet. En die redenen, daar wil ik voor staan, hierna. Achteraf wil ik voor die redenen staan.

En dan niet ineens in een perfectionistische fantasie over mezelf stappen en vinden, geloven, dat mijn idealen over mijn vitaliteit, over mijn gewicht, over mijn zelfzorg, dat die nu eigenlijk stand hadden moeten houden, want dat houden ze niet. Er speelt hier iets anders, maar verlangens liggen blijkbaar niet op één lijn. En hoe ziet die rugdekking dan eruit daarna? Als daarna dat gevoel van ik heb het niet goed gedaan, waarom deed ik dat nou, ik ben teleurgesteld, ik heb het mezelf alleen maar moeilijker gemaakt, zo bereik ik mijn doelen niet.

Als die gedachten op willen komen, dat gesprek terugbrengen naar, hé, weet je nog, dat is wat je wilde. Was het lekker? Genoot je ervan. Ik hoop dat je dat hebt gedaan, want het is wat je wilde en dat gun ik je dan ook. En daar waar je nu teleurstelling voelt over je capaciteit, wil ik je niet vertellen dat je het niet goed hebt gedaan, dat je dat verpest, maar jou beter gaan begrijpen en zeggen hé, je hebt het niet verpest. Je hebt alleen daar, op dat moment, onder die omstandigheden, de capaciteit nog niet.

Om jezelf te begeleiden zonder overeten.

Om verbonden te blijven met je vitaliteitsdoelen, met je zelfzorg zonder overeten, zonder voedsel, jezelf begeleiden zonder eten. En dat is oké. Ik wil je daarbij helpen. En ik help je niet als ik nu al zijn blad aan een boom omsla en zeg, waarom deed je dat nou? Zie je wat een verschil dat is? In het ene scenario is het eerst, dit is wat ik nu wil, ik weet het zeker en daarna ik wilde het eigenlijk helemaal niet en ik heb het verpest.

In het tweede scenario is het dit is wat ik wil en ik support mezelf daar straks nadat ik heb gegeten ook nog steeds in. Want blijkbaar is dit mijn capaciteit en als ik naar mijn hele relatie met eten kijk, heb ik daar geen perfectionistische fantasieën over. Het is zo gemakkelijk om te zeggen, ja maar je gezondheid is het allerbelangrijkste in je leven, is alles wat je hebt.

Dat is waar, maar dat doet nog geen afbreuk aan het feit dat je dit leven leidt binnen jouw menselijke ervaring. Met een zenuwstelsel wat switcht tussen rust en herstel en een vechten, vluchten of freeze response.

Ontregeld zijn.

Dat laat onverlet, om het chique te zeggen, dat je gezondheid het allerbelangrijkste is en dat je dat kan herkennen, laat onverlet, dat het reguleren van je emoties, het begeleiden van jezelf als je het moeilijk hebt of als je verleiding voelt, de verleiding voelt van eten of behoefte om mee te doen met de groep en dan het gevoel te hebben dat je op dieet bent als jij niet meedoet, dat je daar je antwoord nog niet op hebt gevonden.

En om dan je gezondheid, wat toch het allerbelangrijkste is, of die plannen die je hebt van hoe je eruit wil zien, van zomer aan zee, welke fantasie je ook hebt, hoe dat doel voor jou ook klinkt en hoezeer je daar ook naar verlangt. Je hebt de capaciteit nog niet om in die situatie waar we het nu over hebben, die jij van jezelf kent, meer verbonden te blijven met dat doel. En je beschikt nog niet over de vaardigheid. En de vaardigheden die je nodig hebt om jezelf door dat moment heen te begeleiden zonder eten. Daar kom je nog stukken in tegen van jezelf waar je het antwoord nog niet op hebt en waar je nog iets in hebt uit te zoeken.

En ik weet, ik weet dat als je gaat leren om jezelf deze rugdekking te geven, dus niet meer als een blad aan een boom om te slaan, maar voordat je eet, jezelf al even als het ware in de ogen te kijken en te zeggen, hé, kan ik ook hierna op je rekenen? Want dit is wat ik nu wil en het is mijn beslissing.

Dit overkomt me niet, dit overeten overkomt me niet.

Ja, ik kan misschien intens verlangen voelen. Ik kan als een storm door me heen razen, dat intense verlangen. Maar het is nog steeds mijn keuze om dat verlangen dan ook uit te leven. En als ik dat kan zien ben ik geen slachtoffer, maar ben ik iemand die ergens het antwoord nog niet op heeft. Die nog iets aan het ontdekken en aan het leren is.

En ik heb je support en je rugdekking nodig als dit moment straks voorbij is en die storm is gaan liggen. En deze betrouwbaarheid in de relatie met jezelf, het gaat zo’n verschil voor je maken in het oplossen van overeten. Het lijkt misschien iets kleins, die afwijzing die er daarna niet komt, die verbazing die er daarna niet komt, dat verwijt wat er niet komt, maar het is essentieel. Het is een breakthrough. Beloof ik je. Het is een breakthrough. Dus als jij kan herkennen dat je dit doet met jezelf, dat omslaan als een blad aan een boom, en jezelf verwijten maken, en je perfectionistische fantasie erbij halen en zeggen, dit is toch je doel, dit is toch wat je wilde.

Zie het dan voor wat het is.

Een perfectionistische fantasie die volledig voorbij gaat aan je menselijke ervaring en de dingen die je nog te leren hebt, de stukken van jezelf die je nog niet begrijpt. Als je dat mee kan nemen, dan kan zo’n moment zoals ik had met die stapel boeken op tafel, komen en gaan zonder dat je gelooft wat je daar denkt. Of zoals ik keek naar de aandacht en tijd die ik vrij maakte om bij mijn vader te gaan zitten, en waarvan ik vooraf ook aan mezelf vroeg, hé, pak dit moment even goed beet, kijk dit in de ogen, wees eerlijk naar jezelf, is dit inderdaad je capaciteit? Zodat als hij er straks niet meer is, dat je niet ineens met dit verwijt aan komt zetten. Je had hem meer moeten geven, een betere dochter moeten zijn, meer tijd moeten vrijmaken.

Check dit bij jezelf en geef jezelf rugdekking.

Ik hoop dat dit bij je landt, ik hoop dat het je raakt, ik hoop dat het een eye-opener voor je is en dat je opnieuw voelt, oh ja, hier is ruimte voor ontwikkeling, hier kan ik weer een stap in zetten, hier kan ik een verschil maken voor mezelf. En wat zo bijzonder is, en daarom vind ik dit altijd zo’n fascinerend onderwerp. Wat hier gebeurt, wat hier voor je verandert als je deze stap zet, is dat het ook weer raakt aan wat nou juist, diep onder de waterlijn, een van de oorzaken was, is, waarom je overeet. De relatie met jezelf leunt nog op voorwaardelijke liefde.

Je bent trots op jezelf als je aan je eigen verwachtingen kan voldoen. Je laat jezelf vallen als je dat niet kan. En deze rugdekking waar we nu over praten, deze betrouwbaarheid, kunnen rekenen op je eigen support, maakt de liefde voor jezelf, hier op dit stuk, onvoorwaardelijk. En dat gaat je zo helpen in het opruimen van dit probleem. Het is fantastisch en het voedt de relatie met jezelf waarmee uiteindelijk, als je dan hebt staan waar het je om te doen was, die fijne stabiele relatie met eten, dat overgewicht eraf. Je kan zeggen, ja, het is leuk, ik ben er blij mee, het is belangrijk voor me. Ik heb het ook altijd belangrijk gevonden.

Maar wie ik moest worden om het te creëren, is me eigenlijk veel meer waard.

Daar was het eigenlijk om te doen. Dat was wat ik eigenlijk zocht in die fantasie over, ik noem maar dat bikinilijf. Dat stond voor iets wat ik projecteerde op slank zijn, maar dit was eigenlijk waar dat over ging. Me zeker voelen in mij. We projecteren vaak op dat slanke lijf waarvan je denkt, als ik dat heb, als die kilo’s eraf zijn, als ik dat heb, die vitaliteit, als ik er zo uit zie, dan denk ik dat ik me heel zelfverzekerd voel, vrij voel en happy voel. En waar komen die gevoelens vandaan? Niet van dat lichaam? Kan ik je garanderen. Ik heb zoveel prachtige fotomodellen gesproken die exact dat lichaam hebben. En hun ego is compleet, heeft zich als klittenband gehecht aan.

Al die complimenten die ik krijg, zijn allemaal bij de gratie van dit uiterlijk. En ik ben zo bang daardoor om het te verliezen. Want dit is blijkbaar wat ik ben. Dit is wat de buitenwereld in mij ziet. Dit is blijkbaar wat mijn waarde is. Het heeft niets met je lichaam te maken. Kan ik je garanderen. Dit is waar het over gaat. Die relatie met jezelf.

En het bouwen van die relatie met jezelf waar je lichaam van smelt, waar je dat overeten mee opruimt, is waar het uiteindelijk het grootste geschenk vandaan komt. En door het hier te bouwen en te beoefenen kan je zien, kan je dat meenemen ook in je ouderschap, in je liefdesrelatie, in je werk, in het kind wat je misschien wel of niet voor je ouders wilt zijn. In al die andere dingen, al die andere aspecten van je leven. Zo mooi! Zo mooi! Oké, ik hoop dat dit je inspireert. Dit is wat ik voor je heb. Ik spreek je gauw weer.