Een dag in een pretpark onthult de structuur van je relatie met eten. Het is interessant om naar te kijken, ook als je daar voorlopig niet naartoe gaat. Misschien is het de plek waar je van jezelf los mag gaan, los wilt gaan of daar juist bang voor bent. Elk van deze scenario’s geeft je waardevolle informatie en er is meer voor je mogelijk als het resultaat je niet bevalt.
Na twee dagen Disneyland Parijs, deel ik mijn ervaringen met het eten daar en geef ik je de inzichten waarmee eten en plezier maken niet langer van elkaar afhankelijk zijn. Ook als je voorlopig niet naar een pretpark gaat, zijn de inzichten uit deze les bruikbaar voor situaties waarin plezier en eten samengaan.
Hallo, hoe is het? Hoe gaat het met je? Hoe voel je je? Misschien klink ik anders dan je van mij gewend bent. En dat is omdat ik op een hele andere plek zit. Mijn kantoor wordt opgeknapt, er zijn vochtproblemen in de ruimte. Ik woon in een heel oud huis, uit de jaren dertig en daar moet nu echt iets aan gebeuren, want de plantjes groeien tussen de plinten door zal ik maar zeggen. Dus ik ben daar voorlopig weg en heb een extern kantoor gehuurd en het klinkt hier heel anders. Zoals ik mezelf nu hoor praten klinkt het heel anders. Misschien merk jij daar in de opname niets van, maar mocht dat wel het geval zijn, dan weet je waar het door komt. Ik wil je de les die ik voor je heb niet onthouden en de podcast gewoon door laten gaan. Dus ook hier.
Wat ik voor je heb is een interessante les waarin ik met je wil kijken naar eten in een pretpark. Misschien heb je daar ervaring mee. En als jouw ervaring op die van mij lijkt zoals die er uitzag toen ik nog volop in mijn strijd met eten zat en geen controle had overeten en mijn gewicht, dan is een pretpark misschien voor jou dezelfde uitdaging die het voor mij indertijd was.
En ik ben naar een pretpark geweest omdat ik de kinderen een weekendje weg cadeau wilde doen en ik vroeg aan ze wat lijkt jullie leuk, waar heb je zin in? Wat zou je willen? En zij kwamen terug met Disneyland Parijs. Wat ik absoluut niet had verwacht want ze zijn 19 en 23. Maar ze zijn ook verliefd. Ze zijn allebei een stelletje op dit moment. En dat is wat je leuk vindt op die leeftijd. Al die achtbanen ingaan met elkaar en verliefd over zo’n park zwerven. En ik vond het ontzettend leuk om ze dat cadeau te kunnen doen en daarbij te mogen zijn en van ze te kunnen genieten. Dus we hebben twee dagen lang in de Magic Kingdom rondgelopen in Disneyland Parijs en ik heb twee dagen junkfood gegeten bij gebrek aan een acceptabel alternatief. D’r was wel in dat hotel waar we logeerden één restaurant waar je goed zou kunnen eten. Althans zo klonk het als ik op de menukaart keek. En als ik naar de prijzen keek, dan suggereerde dat echt heel goed klaargemaakt eten. En dat had ik er graag voor over. Daar wilde ik graag in investeren, maar het eten viel zo tegen. Oh, t was echt een situatie van dan wordt het junkfood, want dan weet ik in ieder geval dat de prijs-kwaliteit verhouding klopt en dat de verwachting wordt waargemaakt. En dat is wat we hebben gedaan. Dus ik heb twee dagen lang junkfood gegeten en overeten was gewoon niet aan de orde. Eten was geen probleem, het zat niet op mijn radar en het had nauwelijks aandacht nodig. En dat is zo’n heerlijk gevoel en niet te vergelijken met hoe het ooit was. Want hoe het ooit was, is dat ik of tegen een pretpark opzag omdat ik bang was dat het daar mis ging. En zeker als ik op dat moment niet aan het overeten was, dan was ik bang dat ik daar eenmaal na zo’n dag wel in zou belanden en ook in zou blijven hangen. Dus ik was niet alleen bang voor het effect van die dag op dat moment, op de dag zelf, maar ook op de dagen daarna. Dus het was echt iets waar ik tegenop zag en wat mijn plezier in zo’n pretpark flink onder druk zetten. En het was iets wat ik in stilte voor mezelf een plek probeerde te geven terwijl de mensen om mij heen zich verheugden op dat uitje, had ik zo’n ongerust gevoel in mijn buik van o jee, als dat nou maar goed gaat. En eigenlijk wil ik dit helemaal niet. Ik weet gewoon dat als ik daar ben, dat ik zo naar dat eten daar ga verlangen.
En ik ben gewoon bang dat ik het dan op een eten zet en dat verlangen niet kan onderdrukken en dat ik daar vervolgens in blijf hangen. Wat ook vaak genoeg gebeurde. Dus daar kwam die angst ook vandaan, van die eerdere ervaring.
Wat ik ook wel heb meegemaakt is dat ik me helemaal schrap zetten om te voorkomen dat ik het eten daar ging eten. En dan nam ik eten van huis mee, gezond eten mee van huis. Maar ik had dan de hele dag last van verlangen naar ander eten. Niet het eten dat in mijn tas zat en ik moest enorm op wilskracht mezelf inhouden en proberen mij te houden en te beperken tot het eten wat in mijn tas zat. Waarna ik dan misschien aan het eind van de dag, als het me lukte, daar toch behoorlijk mee bezig was geweest en dat jammer vond van die dag, want ik was eigenlijk niet echt helemaal present en aanwezig met de mensen om me heen. Ik kon niet echt helemaal genieten en opgaan in het plezier met de mensen om me heen omdat ik zo alle zeilen bij moest zetten om mij te beperken tot het eten wat ik dan zelf van huis had meegenomen. En ik kon daar echt verdrietig van worden. Het kon echt een gevecht zijn, wat ik daar leverde.
En andere keren koos ik voor t andere uiterste en gaf ik mezelf een vrijbrief om het verlangen wat ik op zo’n plek voelde, wat ik in een pretpark voelde, om dat gewoon helemaal uit te leven. En dan zei ik ook van tevoren, misschien ook hardop, ik ga los en ik ga gewoon helemaal eten waar ik zin in heb en nergens op letten. En ik leef me uit. En dat was dan ook wat ik deed. En in elk scenario, of ik nou me krampachtig vasthield aan gezond eten in mijn tas, of ik dat eerst probeerde maar niet volhield en dan alsnog van alles ging eten of dat ik los ging, in elk van die scenario’s was ik niet tevreden. Was het geen leuke ervaring, niet op dat niveau en was ik niet volledig present met de mensen om mij heen en kon ik niet helemaal van ze genieten zoals ik dat het liefst had gewild. En van de dag genieten zoals ik dat het liefst had gewild en de keren dat ik los ging of probeerde dat niet te doen, maar dat niet kon volhouden en dat verlangen toch de overhand kreeg, de keren dat dat gebeurde had ik niet alleen een mentale kater aan het eind van zo’n dag, maar ook een lichamelijke kater en zat ook vol en voelde ik me vol. Zelfs als ik had gezegd het is helemaal oké, alles is prima, eet lekker wat je wilt, eet waar je zin in hebt. Ook dan had ik aan het eind van de dag op weg naar huis een droge mond, een volle buik en een kater. Een lichamelijke en emotionele en mentale kater.
Waarom deed ik dit nou? Waarom moest het zoveel zijn? Waarom moest ik nou alles? Waarom ging ik nog door terwijl ik eigenlijk al vol zat? Waarom luisterde ik niet naar mijn lichaam? Was dit nou nodig?
En misschien is dat waar jij nu zelf nog bent in jouw relatie met eten, in één van die scenario’s. Helemaal losgaan en je daar toch niet echt lekker over kunnen voelen achteraf. Of proberen dat niet te doen, maar dat dat je niet lukt. Of een enorm gevecht leveren om alleen het gezonde eten uit je eigen tas te eten. In elk van die scenario’s heb je niet de relatie met eten die je wilt, niet de rust in je hoofd die je wilt, niet de controle over je gedrag dat je wilt. En kan je niet volledig genieten van zo’n dag in een pretpark zoals je dat het liefst zou willen.
Ik ga je daarbij helpen en met je kijken naar wat het verschil is tussen wat je kan creëren voor jezelf en waar je nu staat en wat je nodig hebt om daar te komen.
Het eerste wat ik voor je duidelijk wil maken is dat waar je last van hebt, als je jezelf in één van deze scenario’s herkent, is overeten en verlangen naar overeten. Het is jouw verlangen, overmatige verlangen wat hier voor het probleem zorgt. Of je nou wel of niet losgaat op dat junkfood en het snoep wat je in dat pretpark vindt en je houdt aan het t gezonde eten in je tas, waar je last van hebt die dag is dat verlangen, dat continue verlangen naar eten en het gevecht wat je moet leveren om daar niet aan toe te geven.
Dus je hebt dan weliswaar al die junkfood niet gegeten en dat snoep niet gegeten, maar je voelt je uitgeput door de wilskracht die het je kostte om daar niet aan toe te geven. Om dat niet te doen. En als je je verlangen wel hebt uitgeleefd, dan voel je de kater van zo ontzettend vol zitten en daar achteraf toch spijt van hebben. En wat je hier heeft later overeten of later verlangen naar overeten is een overmatig verlangen. Verlangen is hier het sleutelwoord. Zonder dat verlangen was er niets aan de hand geweest.
Mijn definitie van overeten is eten waar mijn lichaam niet om heeft gevraagd en waar ik achteraf spijt van heb. En het gaat je helpen om voor jouzelf te weten wat jouw definitie is van overeten. Want als je weet wat jouw definitie is van overeten, kun je dus ook het onderscheid maken tussen wanneer je het wel doet en niet doet. Ik kan kiezen voor eten waar mijn lichaam niet om heeft gevraagd, maar als de redenen waarom ik wil eten heel goed bij me passen en kloppen en goed voelen, dan kan ik ook volmondig ja zeggen tegen de consequenties van die keuze.
En voor jou geldt natuurlijk hetzelfde. Als je weet wat voor jou het eten is waar je achteraf spijt van hebt, dan kun je van tevoren bedenken wat zou dan dus voor mij kunnen werken? Wat wil ik wel en wat wil ik niet.
Te veel eten en overeten, overmatig verlangen naar eten komt bij je gedachten vandaan.
Gedachte creëren verlangen. Het zijn de gedachten die je kiest die maken dat je daar in dat pretpark, dat overmatige verlangen voelt naar snoep of junkfood. En in Etenslessen leer ik je de piramide van impact in jouw relatie met eten. En binnen die piramide van impact kun je zien dat gedachten, de meeste impact hebben op het creëren van verlangen, meer dan gevoelens en meer dan de impact van het eten zelf. Want het is waar voor mensen die een strijd met eten ervaren, die herkennen eigenlijk allemaal een gevoeligheid voor suiker en snelle suikers. Er zijn dingen die je kan eten, waar je aan begint en waarvan je merkt hoe. Als ik dat eenmaal eet, wil ik altijd meer. Dan gaat hoe dan ook wat ik op dat moment voor me heb liggen helemaal op. De impact van dat eten van dat soort voedsel, dat noem ik de biochemische component in jouw relatie met eten. Je eet iets en je brein zegt ja dit, méér. Doe me daar meer van.
Maar die impact, die impact is kleiner dan de impact van je gedachten over dat eten. En dit is interessant, zeker binnen de context van een pretpark. Want een pretpark laat twee dingen aan je zien. Een dag in een pretpark laat twee dingen aan je zien. Het eerste wat het aan jou laat zien is waar genieten en eten voor jou nog met elkaar verbonden zijn. Het laat aan je zien waar genieten en eten voor jou nog met elkaar verbonden zijn. En het tweede wat het aan je laat zien is in welke mate jij nog last hebt van een dieetmentaliteit.
Genieten en eten. Ik zal ze allebei voor je uitleggen. Genieten en eten, als die enorm met elkaar verbonden zijn en je gaat naar een pretpark. Het woord zegt het al pret. Ik ga hier pret maken. Oké, als ik pret ga maken, dan betekent dat voor mij dat ik eet. Want zonder al dat lekkers, daar ben ik niet aan het genieten. Nu mag het. Dit is de plek ervoor. Al dat lekkers hoort erbij. Hier ga ik plezier maken. En dat betekent voor mij eten voor mijn plezier. Als die twee nog erg voor je met elkaar verbonden zijn, is het logisch dat je op die plek veel verlangen zal voelen. Je ruikt heel veel eten de hele dag door. Je ziet heel veel mensen eten. De mensen met wie je samen bent willen eten. En misschien ook juist dat junkfood eten. Of dat snoep eten wat ze daar verkopen. En voor jou betekent het dat je als je daar aan mee doet, geniet. En wat ik voor je wil aanreiken is het idee dat dit maar een gedachte is. Het is je ooit zo geleerd. Het is feest en dat betekent dat er taart komt. We zijn een dagje uit en dat betekent dat we een traktatie kopen, iets lekkers kopen. We zijn hier in een pretpark en eten betekent hier verwennerij. We verwennen onszelf. Dit zijn ideeën, aangeleerde ideeën. En als je dat kan zien kan je ook zien dat je de optie hebt om nieuwe ideeën te adopteren. Je kan eten en plezier maken, helemaal loskoppelen van elkaar. Die twee hoeven niets met elkaar te maken te hebben. En als je nu nog erg gehecht bent aan eten zien, eten gebruiken als traktatie verwennerij, genieten, geniet moment. Als je nog gehecht bent aan dat idee, ik zeg het erbij, het is een idee in je hoofd. Als je nog erg gehecht bent aan dat idee, dan denk je dat als je dat idee loslaat, dat je iets van je plezier inlevert, dat je iets van dat genieten inlevert. Maar, als je dat idee niet meer gelooft. Als je dat idee niet langer hanteert, maar gelooft dat genieten en eten twee verschillende dingen zijn die niets met elkaar te maken hoeven hebben. Je kan ze combineren maar het hoeft niet. Dan kan je zien dat er op zo’n dag in een pretpark jij volop kan genieten zonder dat je daar eten bij nodig hebt.
Want waar komt gevoel vandaan? Bij je gedachten. En het zijn de gedachten die je kiest, daar die dag, die bepalen wat je voelt. Eten kan sensaties geven, suiker kan sensaties geven. Pizza en patat kunnen sensaties geven. Maar de gedachte die je kiest, bepalen wat je voelt. Je kan namelijk pizza eten en ondertussen denken hiervan word ik dik. Dit is ongezond. Nu moet ik morgen wel gaan sporten. Gisteren heb ik ook al dat en dat en dat gegeten en dat bij elkaar optellen. Heeft dat ooit je plezier in een pizza bedorven? Kon je toen nog genieten? Voelde je je lekker bij het eten van die pizza? Nee, je brein zei misschien wel oeh lekker, die gesmolten kaas en die knapperige korst. Hmm. Je brein reageerde op wat je daar at, maar de impact van de gedachten die je daar koos, maakte dat je je echt ellendig kon voelen, schuldig kon voelen, somber kon voelen. Kan je dat zien? Dus je gedachten kunnen compleet overrulen, de ervaring van die pizza overrulen, domineren. Waarmee je kunt zien in de piramide van de impact van eten dat je gedachten domineren. Je gedachten bepalen wat je voelt. Eten kan jou op zich niet blij maken. Het kan je niet laten genieten. Het zijn jouw gedachten over de sensatie in je mond die je bestempelt als genieten.
Dus als je een pizza eet en je verlekkert je aan de ervaring van de sensatie van die pizza, als het goede kwaliteit pizza is, en denkt oh, dit is precies de korst zoals ik m lekker vind of oh wat zijn deze toppings verrukkelijk! Wat een goeie combinatie! Dan kan het een hele fijne ervaring zijn die pizza. Waarmee ik wil zeggen dat als je weet wat voor jou overeten is en wat niet overeten is, als je weet ik wil misschien op zo’n dag in een pretpark wel dat junkfood eten. En ik weet ook precies waarom ik het wil eten, want ik ben nog gehecht aan het idee dat verwennerij, vieren, genieten, plezier maken, pret vervlochten is met eten. Voor mij heeft dat een waarde, voor mij heeft dat sociale waarde. Ik wil meedoen met wat een groep doet en ik vind dat leuk. Dan kun je het eten zonder spijt en dan heb je ook niet het gevoel dat je iets aan het verpesten bent terwijl je het doet. Waarmee je geen spanning opbouwt. Je kan eten op het moment dat je honger hebt of besluiten dat je gaat eten zonder dat je honger hebt en jij bepaalt wanneer je voelt dat je het erbij wil laten en dat het klaar is.
Maar als je gelooft dat je alleen geniet door je uit te leven, door elke impuls die je voelt om te eten te belonen, omdat je dan nog meer geniet, dan ga je los. Als je eet, omdat je denkt, ik mag dit eigenlijk niet hebben, maar ik vind het zo lekker, bouw je een spanning op en omdat je jezelf vertelt: maar vandaag, hier, mag het, nu mag het, dan ben je in dieetmentaliteit. Want er zijn dus momenten waarop het niet mag, maar nu mag het wel. En dan ga je los en overeet je.
Kan je dat zien? Dus of je creëert een ervaring van restrictie. Vandaag mag het en morgen mag het dus niet meer. Dan wil je eruit halen wat erin zit en overeet je en creëer je enorm veel verlangen voor jezelf. Nu mag het, morgen mag het niet meer. Hier mag het. Dit is die uitzondering. Zodra je dat denkt weet je oerbrein: oh, morgen is dit er dus allemaal niet meer. Dan haal ik eruit wat erin zit en creëer je een enorm verlangen in jezelf. Als je de gedachte kiest ik ben zo bang dat het misgaat, creëer je een spanning in jezelf en wat je jezelf vertelt, en die gedachten zullen waarschijnlijk heel snel voorbij komen is: ik red het niet, ik kan dit niet. Zo vind ik het niet leuk. Dit bederft m’n dag. Ik doe het. Ik wil het nu gewoon. Die pannenkoek of die hamburger of wat dat ook is. En dan eet je omdat je een enorm verlangen hebt gecreëerd en de angst dat je dat verlangen niet kan dragen en doorvoelen. En je vertelt je zelf dat je het niet verdient om je zo rot te voelen over dat verlangen wat door je hoofd gaat. Dat je het niet verdient om zo bang te zijn dat het misgaat en dat er zo niks meer aan is voor je. Het is een heel verhaal in je hoofd, allemaal gecreëerd door je eigen gedachten en die zetten je verlangen aan.
Dus nu mag het, straks kan het niet meer is dieetmentaliteit. Bedenken wat je gisteren hebt gegeten en hoe je het morgen gaat compenseren is dieetmentaliteit en zet je verlangen aan waardoor je overeet door je overmatige verlangen. En het invullen van plezier en genieten en verwennerij met eten en die ideeën aan elkaar koppelen maakt dat je enorm veel verlangen creëert en daardoor overeet. In een ontwikkelde relatie met eten. Laat ik zeggen de relatie met eten waarvan jij zegt hier ben ik echt superblij mee. Ik heb het gewicht waar ik blij mee ben. Ik ben slank, ik heb een heerlijke dag in zo’n pretpark en het heeft niets te maken met eten. Ik hoef niet te consumeren om me hier ontzettend lekker te voelen en een leuke dag te hebben. Ik ga zelfs nog een stap verder.
Een pretpark hoeft niet eens je ding te zijn. Misschien vind je mensenmassa’s helemaal niet zo fijn met continu die harde muziek. Je hoort het..haha..ik praat mij over mezelf. De hele dag harde muziek om je heen, mensenmassa’s, ritjes waar je niet in durft of wagenziek van wordt en ritjes waar je wel in durft die doen je niet zoveel…haha..Eigenlijk lees je liever een goed boek zelfs dan. Dan heb je dus gewoon geen eten nodig om dat te compenseren. Hoe fijn is dat! Hoe vrij ben je dan? Je kan twee dagen lang rondslenteren tussen mensenmassa’s, aldoor eten zien, eten ruiken, eten langs je heen laten gaan, ritjes niet in willen, ritjes niet leuk vinden en toch een fantastische tijd hebben. Omdat je gedachten kiest die jou een fantastische tijd geven. Omdat je gedachten kiest die je niet laten ergeren aan wat dan ook. Aan lange rijen. Voordat je een keer aan de beurt bent. Ik heb daar geen gedachten over gehad. Ik heb een heerlijk weekend gehad. Ik was moe daarna omdat ik zoveel prikkels had verwerkt en we hebben heel veel file gehad op de heenreis, dus ik was moe. Maar ik heb een heerlijk weekend gehad en niet overeten. Allemaal omdat ik gedachten heb gekozen van vervulling, genieten, waardering. Ik heb op gegeven moment m’n moeder opgebeld om haar te laten weten hoe ontiegelijk gelukkig ik was op dat moment en ik zei tegen d’r Mam, je luisterde altijd naar me als ik het moeilijk had en ik wil ook die momenten met je delen dat ik zo, zo zo ontzettend gelukkig ben. En dit is er één. Ik waardeer zo waar ik nu ben in m’n leven en wat ik voor mezelf heb gecreëerd in dit leven en hoe ik me nu voel. En wat mijn moeder, ze weet het niet, ze heeft er echt geen idee van. Wat mijn moeder doet is in de eerste instantie zeggen: kind, wat heerlijk voor je. Ik blijf natuurlijk altijd kind. Kind, wat heerlijk voor je, om 2 minuten later iets naars te gaan vertellen. En als er op dat moment niks naars aan de hand is in haar eigen leven, dan begint ze over iets in het nieuws, iets naars in de wereld. En dat deed ze nu ook. En ze begon verslag te doen over de bio-industrie wat ze net op tv had gezien. Ik zeg mam, mam, nee, ik wil het daar nu niet over hebben. Ik ben aan t genieten en ik wil even heerlijk in deze bubbel blijven dus daar ga ik nu niet met je over praten. En ik gaf die grens aan en ze heeft dan geen idee. Ze voelt dat niet aan. T is oké, ik had er geen last van, maar ik bepaalde dus hoe ik me daar voelde. Door de gedachte, door de kwaliteit van de gedachten die ik koos. En eten speelde geen rol omdat mijn relatie met eten zo ontwikkeld is. Ik heb eten en genieten uit elkaar gehaald en dus ervaar ik geen gemis. Ik ervaar geen gemis als ik dat junkfood niet eet of t snoep niet eet of daar maar een beetje van eet en de rest van de tijd niet.
Als ik t ontbijt in het hotel niet eet dan heb ik niet het gevoel of de gedachte dat ik het ontbijt nu heb gemist waar ik voor heb betaald. Dus genieten en eten staan voor mij los van elkaar en ik kan een ongelooflijk leuke tijd hebben zonder dat ik daar eten bij nodig heb. En ik heb geen last van dieetmentaliteit. Ik heb twee dagen junkfood gegeten omdat ik daar geen acceptabele alternatieven tegenkwam en het was geen probleem. Ik heb niet één moment gedacht oh jee, hier word ik dik van. Of oh wat is dit toch ongelooflijk ongezond. Geen moment.
En hetzelfde is voor jou beschikbaar. Jij kan bepalen wat voor jou overeten is. Wat is voor jou het eten waar jij achteraf spijt van hebt en waarom? Wat is voor jou dieetmentaliteit en zijn eten en genieten voor jou nog erg met elkaar vervlochten? En hoe zou het eruit kunnen zien als je die twee loskoppelt? Waar zou je in een pretpark van genieten als eten niet bestond? Wat blijft er dan voor je over? Waar kun je je focus op richten? En als je besluit om het junkfood en het snoep te eten van een pretpark, wat is dan voor jou precies dat punt waarop je zegt tot hier blijft dat leuk? En alles wat daarna nog komt, laat ik gaan. Ik hoef me hier niet aldoor alleen maar lekker te voelen, omdat ik geloof dat ik dat heb verdiend en ik er anders niet alles uit heb gehaald.
Binnen de piramide van impact heeft de kwaliteit van je gedachten, legt de kwaliteit van je gedachten het meeste gewicht in de schaal. Daar waar je iets eet, waar je brein een beetje gaga van woord en zegt oeh, daar wil ik meer van. Dat is een gevoel wat je kan komen laten komen en gaan omdat je tolerant bent voor het ongemak daarvan. Zoals je tolerant kan zijn voor elk ongemak tijdens een dag in een pretpark. Denk daarover na. Ik vind het een prachtige context om jezelf en je relatie met eten beter te leren kennen. Wat laat een pretpark aan jou zien over jouw relatie met eten? En hoe wil je je voelen als je aan het eind van de dag naar huis gaat? En welke gedachten kunnen dat voor je creëren? Denk daar over na. Ik ben er volgende week weer. En ik wens je een hele mooie dag. Tot dan!