Een probleem laat zich pas oplossen nadat het eerst is begrepen. Daarom geef ik je vijf redenen waarom je dieet steeds mislukt. Deze redenen helpen je bij het oplossen van je strijd met eten, laten zien wat er voor je is veranderd als je eenmaal het gewicht hebt waar je blij mee bent en waarom je dit daarna ook niet meer verliest.
Helder en compact breng ik dieet ervaringen bij elkaar die je zeker zal herkennen en geef je de oplossing voor elk obstakel dat je hierin tegenkwam.
Je luistert naar Etenslessen, de podcast met Marjena Moll en dit is aflevering 132. Je luistert naar Etenslessen, de podcast over afvallen zonder dieet en het creëren van een geweldige relatie met eten. Maar naam is Marjena Moll. Ik ben je coach en ik introduceer je graag in mijn Etenslessen, waardoor je ontdekt hoe je afvalt zonder dieet en een fantastische relatie met eten creëert. Laten we beginnen.
Hallo, hoe is het? Hoe gaat het met je? Ok, als je overweegt om opnieuw op dieet te gaan en weer op wilskracht maar dit keer ga je het dan volhouden…haha…Jezelf nu eindelijk dat gewicht te geven wat je wilt!
Dan heb ik hier in deze les vijf redenen voor je waarom je hier nog even over na wilt denken. Of dit de route is die je wilt bewandelen. Wil je opnieuw op dieet gaan en op wilskracht afvallen? Ik geef je vijf redenen waarom het mij nooit is gelukt dat afvallen op wilskracht met behulp van een dieet en hoe ik je in Etenslessen leer om het anders aan te pakken. Op een manier die je niet alleen dat gewicht brengt waar je blij mee bent, maar ook die fijne relatie met eten waarvan je echt zegt: oké, Oké, ik wist niet dat dit ook mogelijk was. Dus laten we daarnaar gaan kijken.
Waarom mislukt je dieet? Wat zijn de vijf redenen, de vijf belangrijkste redenen waarom je dieet steeds is mislukt tot nu toe.
De eerste reden gaat over emotionele afhankelijkheid. Als je iemand bent die gevoelig is voor snelle suikers, gevoelig reageert op voedsel, dan is eten een perfecte manier voor je om uit te kunnen checken en even alles om je heen te vergeten. En als je dat maar vaak genoeg doet, raak je daarvan afhankelijk. Het is de plek waar je naartoe gaat als je even een time out wilt van wat je denkt, van wat je voelt. En het is de plek waar je naartoe gaat als je je instant lekker wilt voelen en jezelf wilt belonen met eten. En deze afhankelijkheid, voor het managen van je emotionele leven verander je niet met een dieet. Je past tijdelijk een kunstje toe en tegen de tijd dat je dan dat gewicht hebt wat je wilt, komt die emotionele afhankelijkheid gewoon weer bovendrijven. En mis je dat ‘je terugtrekken en eten om te vergeten’. Je mist dat eten om te belonen en dat is een van de redenen waarom je dat weer gaat doen. Die afhankelijkheid is nog niet opgelost. Denk hier over na. Herken je dit?
De tweede reden hangt samen met restrictie. Als je wilt eten een verlangen naar eten voelt maar je mag het van jezelf niet hebben, ook al is dat dieet je eigen idee geweest, je wilt het graag, maar je mag het niet. Dan voel je een spanning. En die spanning die je voelt, wordt door het primitieve deel van je brein opgepikt als schaarste, geïnterpreteerd als schaarste. En dit maakt het verlangen wat je voelt alleen maar groter. Verlangen wat je onderdrukt wordt groter. Dus tegen jezelf zeggen ‘ik mag dit niet hebben’. ‘Ik mag dit nu niet eten’ maakt dat je een spanning voelt als je wel naar dat eten verlangt en hierdoor wordt het verlangen wat je voelt groter. En dat kan dat gevecht zijn waarvan je op een gegeven moment merkt ‘ik hou het niet meer’. En de dagen waarop je slecht hebt geslapen de dingen niet gaan zoals je wilt. Je weerbaarheid, je mentale weerbaarheid wat lager is, breng je dit niet op. Dat groeiende verlangen en dat onder druk proberen te onderdrukken van het verlangen breng je niet op en je overeet.
Een derde belangrijke reden is dat onnatuurlijk voedsel een onnatuurlijk verlangen activeert. En met onnatuurlijk voedsel bedoel ik geconcentreerde suikers. Geconcentreerde suikers geven een signaal in je brein dat dit heel belangrijk waardevol eten is. En als gevolg daarop maak je dopamine aan. En die dopamine zegt ‘ja, ga door! Blijft dit doen! Zoveel mogelijk. En hierdoor kan er een onnatuurlijk verlangen ontstaan naar dit soort eten. En dat verlangen onderdrukken op wilskracht lukt je maar tijdelijk.
Een vierde reden is het vervallen in alles of niets gedrag. Omdat een dieet zich baseert op presteren. Een dieet gaat uit van presteren is het enige wat jij hoeft te doen als je een dieet volgt je aan je plan houden. En die momenten waarop je dat niet lukt, bijvoorbeeld door die emotionele afhankelijkheid of door dat groeiende verlangen veroorzaakt door de restrictie die jezelf oplegt, door dat verlangen wat je voelt door het eten van onnatuurlijk voedsel omdat je dat gewend was, maakt dat op de momenten waarop je je niet aan je plan houdt voor jou als verpest voelen. Als momenten waarop je de bal hebt laten vallen. En dan zeg je tegen jezelf ‘Ah, niet goed gedaan’. Mislukt, verpest, morgen opnieuw. En in dat alles of niets gedrag, niet meer over nadenken. De volgende dag opnieuw proberen, leer je niet, je ontwikkelt niet en dus is daarmee de volgende dag een herhaling van zetten. En als je maar vaak genoeg die zetten moet herhalen en steeds weer tegen jezelf zeggen ‘oké, morgen opnieuw beginnen, nu is het verpest. Morgen opnieuw beginnen.’ Wat je dan ook vaak doet. Ik heb dat zeker heel veel gedaan, is jezelf als het ware moed ineten voor de volgende dag. Oké, ik heb het nu toch al verpest. Dan ga ik alles nu eten wat ik eerder al aan verlangen heb onderdrukt en wat ergens in m’n hoofd is blijven zitten. En misschien, als ik daar maar echt genoeg van eet. Echt flink veel van eet. Gaat dit eten mij zo tegenstaan dat ik het de komende dagen gemakkelijker volhoudt…haha…Heb je dat gedaan? Ik heb dat heel vaak gedaan. Wat natuurlijk een vreemde kronkel was, want ik at daar in een paar uur tijd iets wat ik ook over vier dagen had kunnen verdelen. Maar daarmee wilde ik dan op de een of andere manier mezelf mentaal weer in het spoor krijgen. Ik eet nu gewoon zo ziek hier aan dat het me zo gaat tegenstaan dat het morgen makkelijker voor me is. Alles of niets gedrag.
En als laatste, de vijfde, die ik voor je heb verzameld is de verwachtingen van slank zijn kunnen je tegenvallen. Als je al je harde werken ophangt aan hoe je denkt dat het voelt om je streefgewicht te hebben, dan gaat het je tegenvallen. Want dat moment waarop je dat gewicht hebt en misschien complimenten ontvangt, jezelf in de spiegel ziet en jezelf toestemming geeft om te denken’ hé, wow. Dit was wat ik wilde. Hier ben ik blij mee.’ Het moment waarop dat vervlogen is, want dat voel je niet elke dag. Het nieuwtje van het slank zijn. Of het nieuwtje van dat streefgewicht is op een gegeven moment van af en dan is de dag gewoon weer de dag. En als de dag gewoon de dag is en jij eindeloos jouw dieet moet zien vol te houden, dan gaat je dat op den duur tegenstaan. Want die beloning die je had verwacht, dat fantastische gevoel wat je daaraan had gekoppeld, is er niet. En dat maakt dat je op den duur denkt ‘nou, eentje kan wel. Vandaag even niet. Vandaag hoeft het even niet zo nodig en ik kan het makkelijk hebben. Morgen pak ik het wel weer op.’ En ergens later in de week doe je dat nog een keer. En de volgende dag pak je het niet op. Maar zeg je tegen jezelf ‘oké, maar nu moet ik het wel echt weer oppakken, want anders kom ik aan’ en je gaat op de weegschaal staan. En je ziet inderdaad dat je alweer een beetje bent aangekomen. En vanaf dat moment sluipt er langzaam maar zeker een zorg in. Maar je krijgt het niet meer helemaal terug. Dat fanatisme waarmee je je superstrak aan dat dieet hield. Op de een of andere manier krijg je dat niet meer in het spoor, niet meer op zijn plek en je overeet steeds vaker. En langzaam maar zeker slaat die bezorgdheid die je voelt over dat aankomen om in een paniek en in een zelfverwijt van ‘kom op, waar ben ik het nou aan het verpesten? Ik wil die kat terug in de zak krijgen’ en het lukt je niet meer en je overeet steeds vaker. Totdat je uiteindelijk moet besluiten: het is mislukt. Het is me gewoon weer niet gelukt. Al dat werk wat ik heb gedaan. Zo m’n best voor gedaan. Ik ben alleen maar aan het eten. Waar gaat dit over? Mijn broek zit weer strak. En in die pijn, in die teleurstelling eet je nog meer. Al dat opgespaarde inhouden, onderdrukken van verlangen leeft zich nu helemaal uit. En meestal ben je dan aan het eind daarvan, als dat zich heeft uitgeleefd, zwaarder dan toen je aan dieet begon.
Kan confronterend zijn hè, om het zo terug te horen? Dit is precies wat ik keer op keer op keer meemaakte. Die barst die in dat vertrouwen kwam. Dat tegenvallen van het resultaat. Alles wat ik niet had veranderd, was gewoon op me blijven wachten. Die emotionele afhankelijkheid, mezelf verdoven met eten, belonen met eten. De restrictie. Het willen hebben, maar het niet mogen en dat verlangen wat daardoor groeide. En dat niet langer kunnen onderdrukken. Mijn afhankelijkheid van onnatuurlijk voedsel waarvan ik niet begreep waarom zie ik een ander daar gewoon alleen maar een hapje van nemen? Of één van nemen? Waarom wil ik altijd, voel ik, dat ik dat hele pak wil? En dat alles of niets gedrag, als het dan eenmaal niet meer was, niet meer lukte, de rest van de dag gewoon afschrijven, want het kostte al zo veel moeite. Het ging al zo moeizaam. En dan die verwachtingen die tegenvallen. Dat ophangen van dat ideaal.
Dit is wat ik voortdurend tegenkwam in afval op wilskracht. Met het wilskrachtmodel. En het wilskrachtmodel, daarmee bedoel ik dat je een dieet combineert met wilskracht, het gewoon graag genoeg willen en daarin gaan presteren. Alleen maar bezig zijn met je aan je plan houden. Elke dag opnieuw je aan je plan houden. Maar ikzelf veranderde hier niet door. Ik leerde hier niet van en daarmee was het alleen maar een herhaling van zetten van iedere keer opnieuw proberen zonder dat er iets voor me kon veranderen. En ik probeerde steeds anderen diëten uit. Een aantal daarvan waren crash diëten en anderen waren meer levensstijl diëten. Maar waar het op neerkwam was dat het altijd een voedselplan was in combinatie met wilskracht. Het erdoor duwen. Volhouden. Op mijn tandvlees. En…ik weet niet hoe jij bent, maar ik was ook echt goed in mijn ergens toe zetten en er vol voor gaan. En waar verlangen onderdrukt wordt, met die mentaliteit, ontplofte het. Ik had enorme last van verlangen, van dat intense verlangen van genotzucht. Juist omdat ik het zo hard bevocht. Juist omdat ik zo mijn best deed om er niet aan toe te geven. Dus als die bom dan ook barstte, was dat precies wat er hier gebeurde. Alles of niets. Werd het alles, dan was het ook alles. En als jij jezelf hier in herkent, als je maar dingen hebt horen vertellen waarvan je zegt ‘ah, inderdaad. Dat is wat ik hier steeds in tegenkom. Dat is wat ik hier steeds in tegen ben gekomen.’ Dan is dit wat er voor je kan veranderen.
Emotionele afhankelijkheid vraagt van je om daaruit te komen. Dat je nieuwsgierig wordt naar het ontwikkelen van je emotionele flexibiliteit. Iemand worden die liever wilt voelen dan eten. ‘Wacht even, maar ik hou zo van eten!’ Ik hou ook heel erg van eten, vind heerlijk. Maar de waarde die ik heb ontdekt in het ontwikkelen van mijn emotionele flexibiliteit overstijgt het verdoven. Overstijgt uitchecken. Overstijgt belonen met eten, want belonen met eten is altijd hetzelfde. Het is heel ééndimensionaal. Je eet iets lekkers. Het is disco in je mond. En dat herhaal je. Herhaal je. Herhaal je net zo lang totdat je er niet lekker van wordt en je voelt ‘ik kan niet meer. Dit is het.’ En dat was het dan. Er zit geen diepgang in. Het is alleen maar die explosie in je mond. Maar leren voelen wat er te voelen valt, dat is van een doorgaande lijn. Daarin ontwikkel je een relatie met jezelf. En je eigen kunnen, wat zich eindeloos blijft ontvouwen.
Iemand worden die elke emotie kan dragen en doorvoelen zonder verzet, helemaal vrijwillig, kan alles! Alles!
Het leven kan alles op je pad brengen en jij kan daarvoor komen opdagen. En de gesprekken die je daar in heb, met jezelf en met anderen, in de beleving daarvan is zo rijk, heeft zoveel lagen. Blijft boeien. Daar waar eten dat niet kan. Dat blijft de ééndimensionaal. Dus als je dat aan jezelf verkocht krijgt, het idee dat dit eindeloos kan blijven ontvouwen, die relatie met jezelf en de ontwikkeling van jouw emotionele leven en wat jou dat brengt, in wat je dan opzoekt en meemaakt in je leven. Waar je voor durft te komen opdagen. Dat is een avontuur wat blijft geven, wat blijft boeien en jij blijft jezelf daarin boeien.
Onnatuurlijk voedsel en het verlangen wat dat in je op kan roepen, daarvan kun je afvragen hoe vaak je dat wilt blijven eten als je merkt dat je daar erg je best voor moet doen om dat in goede banen te leiden. En ik denk dat dit iets is wat op het moment dat je alleen maar praat over afvallen ‘waar val ik van af? Nou, dan kan je dit, en dit, en dit beter niet eten want daar kom je van aan, brengt je niet bij dit besef. Brengt je niet bij dit stuk. Hé, als mijn brein hier een onnatuurlijke reactie op heeft en het dus zal blijven zeggen ‘doe dit, doe dit. Herhaal dit. Meer, meer blijft dit eten.’ En niet iedereen is hier even gevoelig voor. Maar ik hoor echt bij de categorie mensen die daar heel gevoelig op reageert. Als je een brein hebt wat daar zo gevoelig op reageert, dan zal je daar altijd je best voor moeten doen om dat in goede banen te leiden. Want dat neurologische profiel, dat krijg je niet verandert. Jouw reactie op suiker zal altijd dezelfde zijn en dus is het helemaal prima om suiker te eten. Alleen zodra je weet. Dit is wat ik erbij krijg. Dit is wat het van me vraagt aan het begeleiden van die ervaring. Dan kun je aan de kant komen waarvan je zegt ‘ik mag het wel, maar ik wil het niet. Niet zo vaak. Ik ga daar spaarzaam mee om. Incidenteel wil ik dat misschien, maar niet in de mate waarop dat verlangen enorm kan gaan groeien en buitenproportioneel sterk kan worden.’ Mijn verlangen naar suikers was op een gegeven moment zo buitenproportioneel sterk dat ik alleen al op weg naar de supermarkt al last kreeg van genotzucht. Stond ik al helemaal aan en was het een gevecht voor me om langs bepaalde schappen te lopen in de supermarkt. Omdat ik zo m’n brein me zo aanspoorde om bepaald eten te kopen. Zodra ik het bord van de benzine het benzinestation zag op de snelweg. Over zoveel kilometer een benzinestation, ging mijn brein al helemaal aan. En dat was heel onrustig om mee te leven. Heel vervelend. Dus als je weet dat onnatuurlijk voedsel, een onnatuurlijk verlangen in je activeert en jij komt er in aan je eigen kant staan ontstaat er een hele andere relatie met eten. Binnen in dieet is er sprake van restrictie. Het mag niet. En jij wilt het. Maar hier, als je hier naar kijkt en je staat aan jouw kant en je ziet wat het met je doet. En er is geen sprake van restrictie. Je mag het eten. Zo vaak, je wilt zoveel je wilt, dan kun je de switch maken. Van ik mag het wel, maar ik wil het niet. En dat is het grootste verschil met het volgen van een dieet. En dat wat ik je in mijn programma leer in Etenslessen. Binnen een dieet wil je het wel, maar je mag het niet. Binnen Etenslessen maken we de switch waarin jij zelf gaat voelen van binnenuit. Ik mag het wel. Altijd. Ik ben eigenaar van mijn relatie met eten. Ik mag het altijd, maar ik wil het niet meer altijd.
En dat is zo’n bevrijding, zo’n ander gevoel. Waardoor dat verlangen ook niet groeit. Restrictie, het willen maar het niet mogen maakt verlangen groter. Maar het mogen en het niet willen maakt verlangen kleiner. En dan kun je door ontwenning gaan. Dan kan je brein leren ‘oh, het komt er steeds minder vaak’ en daarmee dooft dus ook de intensiteit van dat verlangen. En kun je je boodschappen doen zonder dat je direct last hebt van de aantrekkingskracht van dat brein wat zegt ‘daar, daar, ga dat halen, gaat dat pakken’ en kan je tanken en afrekenen in benzinestations zonder dat je diep adem moet halen en je wilskracht moet verzamelen om weerstand te bieden aan die reactie in je brein op het zien van al die producten terwijl je op je beurt staat te wachten voor de kassa.
En dan die verwachtingen van slank zijn die tegenvallen. Als je een dieet volgt en je niet hebt ontwikkeld, maar alleen maar dat kunstje hebt vertoond van presteren, presteren, presteren, dan is het moment waarop je je dan eindelijk die kledingmaat hebt die je wilt teleurstellend als het nieuwtje ervan af is. Maar…maak je wel een ontwikkeling door omdat je emotioneel flexibel wordt en je emotionele afhankelijkheid van eten losmaakt. En komt opdagen voor elk gevoel. Als je verlangen niet onderdrukt, maar toelaat in je lichaam en verwerkt zonder eten, omdat ook dat emotionele flexibiliteit is. Als je aan je eigen kant bent komen staan en tegen jezelf hebt gezegd ‘je mag alles eten, altijd. Er komt nooit meer restrictie. De vraag is alleen hoe wil je je voelen?’ En wetend hoe jouw brein reageert op die snelle suikers, is dat dan wat je wilt? En je maakt daar een ontwikkeling door. En de keren dat je overeet gebruikt om daar een Etensles uit te halen in plaats van te zeggen ‘oh, het is nu toch al verpest. Ik laat de bom nu maar even barsten en ik probeer het morgen opnieuw.’ Maar nee, juist in die betrokkenheid van elke ervaring aan jouw kant blijft staan en aanwezig blijft in wat er gebeurt. Dan gebeurt er iets in de relatie met jezelf. De ontwikkeling die je daar in doormaakt, die is zo bijzonder. Zo intiem, met jou, met jezelf.
Dat dat afvallen de bonus is. Het is de bonus. Die relatie die je met jezelf ontwikkelt in dit proces van alles mogen, maar het niet meer willen. Aan jouw kant komen staan en zien wat je wilt met de genotzucht die onnatuurlijk voedsel in je kan activeren. De emotionele flexibiliteit die je hebt ontwikkeld als je al die prachtige winst draagt, in de relatie met jou. Dan is dat gewicht wat je hebt daar alleen maar een afspiegeling van. En dat is leuk. Ik vind het zelf heel plezierig om in een onbelast lichaam te leven. Ik vind het fijn om een licht lichaam te hebben. Ik vind het heel erg lekker om in te sporten, in te rennen, in te bewegen. Om het te gebruiken. Ik vind het fijn om in te wonen, dus ik vind dat absoluut een bonus en ik vind het me ook leuk staan.
Maar de grootste winst, het allermooiste gevoel is voor mij dat ik weet wie ik ben geworden in dit proces van het oplossen van mijn strijd met eten. Van het creëren van die fijne relatie met eten. En ik verlies dit nooit meer. Omdat ik veranderd ben. Ik ben niet iets aan het volhouden. Ik ben als mens veranderd. En dus bestaan al die vaardigheden die ik daarin heb ontwikkeld uit verworvenheden. Die kan ik niet meer verliezen. Eten is geen probleem meer. En dat stelt niet teleur. Dus waar je met een dieet op wilskracht zonder dat jij veranderd bent alleen maar je verlangen hebt onderdrukt. En dan, als het nieuwtje er af is, teleurgesteld bent over het gewicht wat je hebt is die beleving daarvan hier heel anders, totaal anders.
En daarmee wil ik als laatste tegen je zeggen dat het ongemak wat je voelt als je afvalt op wilskracht met een dieet zonder dat je een ontwikkeling doormaakt. En de investering die je daarin doet, die is niet gering. En het is zo waardeloos. Compleet waardeloos om jezelf daarna weer aan te zien komen en te zien dat er eigenlijk niks voor je is veranderd. Hè, wat ik eerder omschreef, die barst die in je vertrouwen komt en dat je het niet meer weet terug te pakken. Die discipline waar je in zat. Dat ritme van discipline weet je niet meer terug te pakken en langzaam maar zeker overeet je steeds vaker en verpest steeds vaker. Het vervelende daarvan is, is dat het iets doet ook met de relatie met jezelf. Die komt zo onder spanning te staan. Je wordt zo boos op jezelf. Om al dat volhouden wat je hebt gedaan. En dan te zien dat je uiteindelijk zwaarder bent dan toen je begon. Zo teleurstellend. En de boosheid die je voelt is hier zo onterecht omdat het in de methodiek zit. Het ligt niet aan jou. Het is niet jouw tekortkoming. Het zit in de methodiek. En wat ik je beloof is dat op het moment dat je niet inzet op presteren en volhouden op wilskracht maar inzet op ontwikkelen en een leerling bent van het ontwikkelen van die emotionele flexibiliteit en leerling bent van het maken van die switch van het willen maar het niet mogen naar het mogen, maar het niet willen. En aan je eigen kant komt staan om te kijken naar wat jij wilt met dat onnatuurlijke voedsel waar je een onnatuurlijk verlangen als reactie op hebt. En hoe je dat alles of niets gedrag opruimt, maar bij jou blijft, aan jouw kant blijft staan daar waar zich een Etensles laat zien. Ja, dat is fenomenaal. Dat is weergaloos, aantrekkelijk, woest aantrekkelijk. Het is het zo waard. En dan is dat lichtere lichaam fijn. Fijn om in te wonen en je vindt het misschien mooi.
Maar dit wat er in jou veranderd is met wie jij bent. Wow. Fantastisch gevoel! Fantastisch gevoel! En iedere keer als een van mijn leerlingen daarover schrijft in het forum. En zegt: “ik had niet gedacht dat ik dit zou zeggen, want ik ben echt typisch één van jouw klanten die kwam voor het afvallen. En nu? Nu ben ik afgevallen en zeg ik: zijn al die andere dingen. Die zijn echt het grootste cadeau!”
Ze zijn het grootste cadeau en dat is blijvend. En dat is zo fijn. Zo mooi. Ik ben al zo blij voor ze, altijd weer. Ik vier het altijd mee. En omdat ik weet dat het blijvend is. Het is niet iets tijdelijks. Het is niet ‘we moeten nu even snel die foto nemen, deze momentopname want nog maar zien hoe het volgend jaar is.’ Nee. Het zijn je verworvenheden en je raakt ze niet meer kwijt.
En als je nu zegt: Ja, ik wil ook leren ontwikkelen in plaats van presteren. Op 25 mei gaat Etenslessen weer open. Van 25 tot 31 mei ben ik een week open en starten we op 1 juni. Kom op mijn wachtlijst, ga naar etenslessen.com, daar zie je onder het kopje programma zie je mijn wachtlijst staan en kun je je opgeven. En dan hou ik je op de hoogte van al het goeds wat je te wachten staat. We gaan jouw fantastische relatie met eten creëren. En het gewicht waar je blij mee bent en deze vijf saboteurs in je relatie met eten uit de weg ruimen. En ik doe niets liever dan je daarbij helpen. Tot volgende week.